Kültür Varliklari ve Müzeler Genel
Müdürlügü öncülügünde, ilgili bakanliklar ve kurumlarla koordineli
yürütülen çalismalar sonucunda, yillar önce yasa disi yollarla yurt disina
kaçirilan eserler ait oldugu yere döndürülüyor.
2004-2019 yillari arasinda 4 bin 399 kültür varliginin Türkiye'ye iadesi
saglandi. Bu eserlerden 68'i bu yil ülkeye kazandirildi.
2019'da Ingiltere'den bir çini pano, bir kadin basi heykeli ile 2 sirli seramik
parçasi, tarihi dönemlere ait bir insan kafatasi parçasi ile Bulgaristan'dan
63 tarihi eser ülkeye geri getirildi.
Istanbul'un Fatih ilçesindeki Çarsamba Mehmet Aga Camisi'nden 2009'da çalinan
çiniler arasinda bulunan Ayete'l-Kürsü yazili büyük çini panonun Ingiltere'nin
Londra kentinde oldugu tespit edildi.
Kültür ve Turizm Bakanligi, Türkiye'nin Londra Büyükelçiligi ve Londra
Metropolitan Polisinin ortak girisimiyle eseri elinde bulunduran Ingiliz
vatandas iyi niyet göstererek çini panoyu Türkiye'ye iade etmeyi kabul etti.
Çini pano, 17 Nisan 2019'da Istanbul'a getirilerek Türk ve Islam Eserleri
Müzesi'nde muhafaza altina alindi.
TARIHI DÖNEMLERE AIT INSAN KAFATASI
Londra'da bir kisi tarihi dönemlere ait bir insan kafatasi parçasini Türkiye'ye iade etmek için Türkiye'nin Londra Büyükelçiligiyle temasa geçti.
Istanbul'un Saraçhane semtindeki arkeolojik kazilardan çikarildigi tespit edilen insan kafatasi parçasi, 2 Ekim 2019'da Türkiye'ye getirilerek Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde muhafaza altina alindi.
Eserin Istanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlügüne teslim edilmesi planlaniyor.
BULGARISTAN'DAN IADESI SAGLANAN 63 ESER
Sofya Kültür ve Tanitma Müsavirligince, Sofya Müzesinde bulunan bazi eserlerin Türkiye'ye iade edilmesi karari üzerine 63 eser için çalismalar baslatildi.
Kültür ve Turizm Bakan Yardimcisi Özgül Özkan Yavuz'un katilimiyla 13 Haziran 2019'da düzenlenen törenle farkli dönemlere ait gümüs, bronz ve altin 63 eser teslim alindi.
Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde muhafaza altina alinan eserler arasinda farkli dönemlere ait altin, gümüs ve bronz antik sikke ve drahmalar ile 6 bronz antik aplikasyon ve bir bronz antik fibula yer aldi.
IADE ÇALISMALARI
Türkiye'ye, 2004'ten beri yürütülen çalismalar sonucunda iade edilen ilk eserler Isviçre'nin Zürih kentinde ele geçirilenler oldu. Ayni yil 396 eser Türkiye'ye iade edildi.
Türkiye'den kaçirilan ve Fransa'da bulundugu saptanan Sultan 2. Abdülhamit'e ait 18 parça esyanin 2005'te, Ingiltere'deki Aphrodisias Friz Blogu'nun da 2006'da iadesi saglandi.
Bakanlikça 2007'de ise Avusturya, Ingiltere, Almanya, Birlesik Arap Emirlikleri ve Isviçre'den toplam 349 eserin iadesi gerçeklestirildi. Bu eserler arasinda Zirhli Imparator heykeli basi, stel parçalari, Laodikya Antik Kenti'ne ait bronz el, Roma yüzügü ile sikkeler yer aldi.
Aralarinda Almanya, Isviçre, Bulgaristan, ABD, Avustralya ve Ingiltere'nin de bulundugu ülkelerden 2012'de 86, 2013'te 30, 2014'te 86, 2015'te ise 39 eserin iadesi saglandi.
Tarihi Yortan Kabi ile Yusuf Aga Yazma Eser Kütüphanesine ait el yazmasi kitap ve tarihi Iznik çinisi de 2017 sonunda ülkeye kazandirildi.
Yurt disina kaçirilan kültür varliklarinin iadesi konusunda Almanya, ABD, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Danimarka, Fransa, Ingiltere ve Italya'nin da aralarinda bulundugu farkli ülkelerde geçmis yillarda baslatilan iade çalismalari devam ediyor.