5490 sayili Nüfus Hizmetleri Kanunu'nda 2017 yilinda yapilan düzenleme ile Soyadi Kanunu’nun 3’üncü maddesine aykiri yazilan, yazim ve imla hatasi veya düzeltme isareti kullanilmasindan kaynaklanan anlam degislikleri bulunan ad ve soyadlarinin il ve ilçe idare kurulunun verecegi kararla bir kereye mahsus mahkeme karari aranmaksizin degistirilebilmesine imkan taninmisti. 2019 yilinda bazi kanunlarda ve 375 Sayili Kanun Hükmünde Kararname’de degisiklik yapilmasina dair kanun ile 5490 sayili Nüfus Hizmetleri Kanunu'na eklenen geçici madde ile belirlenen süre 3 yil daha uzatildi. Bunun yani sira maddeye eklenen yeni hüküm ile genel ahlaka uygun olmayan ve toplum tarafindan gülünç karsilandigi degerlendirilen adlarin da mahkeme karari aranmaksizin il veya ilçe idare kurullarinca degistirilebilmesine olanak tanindi.
Belirtilen gerekçelerle ad ve soyadi kaynakli sikinti yasayan ve degistirmek isteyen vatandaslar tarafindan düzenleme yogun ilgili gördü. Uygulama sayesinde 2017 yilindan bugüne kadar 260 bin 157 kisi soyadini, 124 bin 32 kisi ise ismini düzeltti. “Çoskun, Uguz, Isik, Çinar, Top, Kör, Aydin, Dalkiç, Turgut, Kahriman vb.” soyadlari ile “Rabiye, Hava, Esme, Yunis, Ümüt, Memet, Sümeyya, Firdes, Perisan, Sadet vb.” isimler mahkeme karari aranmaksizin il ve ilçe idare kurullari tarafindan degistirildi.
Ülke genelinde en çok 894 kisi “Rabiye” ismini “Rabia” olarak mahkeme karari aranmaksizin degistirdi. Onu sirasiyla 836 ile Hava, 526 ile Esme, 497 ile Yunis, 479 ile Ümüt takip etti.
Ülke genelinde il ve ilçe nüfus müdürlüklerine yapilan basvurular kapsaminda 766 kisi “Çoskun” soyadini “Coskun” olarak degistirdi. Onu sirasiyla 645 ile Uguz, 563 ile Isik, 472 ile Çinar, 385 ile Top takip etti.
AD VE SOYAD DEGISIKLIGINDE ILK SIRA ISTANBUL'UN
En çok ad ve soyadi düzeltmesi yapilan il Istanbul oldu. Bugüne kadar 19 bin 271 ad ve 45 bin 332 soyadi degisikligi yapildi. Istanbul’u takiben 7 bin 1 adet ile Ankara, 4 bin 254 adet ile Izmir, 3 bin 361 adet ile Diyarbakir, 3 bin 154 adet ile Antalya, 3 bin 13 adet ile Adana, 2 bin 940 adet ile Bursa, 2 bin 633 adet ile Sanliurfa, 2 bin 628 adet ile Konya en çok ad düzeltmesi yapilan iller olarak siralandi.
14 bin 904 adet ile Sanliurfa, 14 bin 661 adet ile Ankara, 9 bin 536 adet ile Diyarbakir, 8 bin 260 adet ile Bursa, 7 bin 823 adet ile Izmir, 7 bin 647 adet ile Van, 7 bin 549 adet ile Gaziantep, 6 bin 599 adet ile Adana, 6 bin 476 adet ile Kayseri ise en çok soyadi düzeltmesi yapilan iller oldu.
UYGULAMA 6 ARALIK 2022 TARIHINE KADAR DEVAM EDECEK
Uygulama sayesinde ad ve soyadlarinin düzeltilmesine yönelik mahkemelerin is yükü azaltildigi gibi bürokratik süreçler de kisaltildi. Yazim ve imla hatasi veya düzeltme isareti kullanilmamasindan kaynaklanan anlam degisiklikleri bulunan, genel ahlaka uygun olmayan, toplum tarafindan gülünç karsilandigi degerlendirilen ad ve soyadlarinin il ve ilçe idare kurulunun verecegi kararla bir kereye mahsus mahkeme karari aranmaksizin degistirilebilmesine olanak saglayan uygulamadan vatandaslar 6 Aralik 2022 tarihine kadar faydalanabilecek. IHA
