Bilim Kurulu üyesi Tezer: Ülkemize has mutasyonlarin oldugunu biliyoruz

Saglik Bakanligi Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi ve Gazi Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastaliklari Uzmani Prof. Dr. Hasan Tezer, DHA'ya yaptigi açiklamada Ingiltere, Güney Afrika ve Brezilya'da görülen mutasyonlarin tüm dünyada sorun teskil etmeye basladigini ve nisan ayinin sonuna kadar mutasyonlu virüsün Avrupa'da baskin tip olacagini kaydetti.

Tezer, "Ülkemizde de Saglik Bakanliginin verisine göre 400 civarinda insanin mutasyonlu virüs ile enfekte oldugunu, Güney Afrika ve Ingiltere varyantlarinin oldugunu biliyoruz. Ülkemize has mutasyonlarin oldugunu da biliyoruz; ama ülkemizdeki varyantlarinin nasil etki edecegini bilmiyoruz. Ama dünyada Ingiltere varyantinin mutasyonunun daha kolay hücreye yapistigini daha çok enfeksiyon gelistirdigini ve daha düsük miktarda virüs yüküyle enfeksiyon gelistirdigini biliyoruz. Ancak Güney Afrika ve Brezilya mutasyonlari ayni mutasyona sahip olsa da ek baska mutasyonlar da gösteriyor. Bu mutasyonlarda asi ya da dogal hastalik geçirseniz de olusan antikorlarda nötralizasyonu tam istedigimiz sekilde gerçeklestiremiyor. Bu da asi ve dogal enfeksiyon sonrasi belki tekrar hastalanmaniza sebep olabilecek bir hadise. Bunlarin bizi endise edici duruma getirmemesi için uygulayacagimiz kurallar çok önemli. Maske, mesafe ve hijyen beraberinde asilamalarin hizli bir sekilde yapilmasi gerekiyor" dedi.

'BUNDAN SONRA VAKA SAYILARI ARTABILIR'

Bundan sonra vaka sayilarinin artabilecegine dikkat çeken Prof. Dr. Tezer, "Çünkü Avrupa'da vaka sayilari artiyor. 'Mutasyonunlu virüs ülkemizi etkileyecek mi etkilemeyecek mi' subat ayinin ortasindan sonra görecegiz. Hesaplara, verilere göre öngörü bu. Bu verilerle birlikte çok yakin bir zamanda her ilin kendi sayisi açiklanacak, her hafta ve her il kendi vaka sayisina göre, istenilen vaka sayisina göre hedeflenen kisitlamalari lokantalarla ilgili restoranlarla ilgili durum degerlendirmesi yapacak. Bugün itibariyla bunlarla ilgili yorum yapmak çok kolay degil. Ülkemizde de mutasyonlu virüsler artiyor ve bunlar çok daha kolay yayiliyor. Bizim burada çok dikkatli adimlar atmamiz gerekiyor. Ülkemizde bölge bölge vaka sayilari degisiyor. Bazi bölgelerde çok az varken, bazi bölgelerde fazla sayida olabiliyor. Bunda cografi yapi, sosyal yapi, yasam biçimi, her seyin etkili oldugunu biliyoruz. O yüzden il il degerlendirmenin il pandemi kurullari tarafindan yapilmasi dogru bir yaklasim olacaktir" diye konustu.

'BU VIRÜS HER AY 1-2 KEZ MUTASYONA UGRUYOR'

Prof. Dr. Tezer, koronavirüs salginin gelismesinin sebebinin normal dolasimda olan koranavirüsün mutasyona ugrayip hayvanlardan insana geçme özelligini kazanmasiyla oldugunu belirterek, "Oradaki hadise de mutasyon. Oradaki hadise insanlara bulasma özelligini kazanmasiydi. Ondan sonra ilk dönemlerde Çin'de daha kolay bulasma özelligi kazandi ve tüm dünyaya yayildi. Bu virüs her ay 1-2 kez mutasyona ugruyor. Su anda binlerce mutasyon gelismis durumda bunlar izleniyor. Biz nasil karar veriyoruz? Dünya Saglik Örgütü’nün dünyadaki bütün ülkelere temin ettigi virüsün genetik haritasi var. Zaman zaman ülkenizde rastgele örnekler toplayip 'bu haritadan farkli bir harita var mi' diye bakiyorsunuz. Bu ne zaman önem kazaniyor? Bir bölgede kisitlamalar yaptiniz; ama vaka artiyor. O zaman acaba o bölgede mutasyon var mi diye genetik haritasina bakiyorsunuz. Nitekim Ingiltere bunu bildirdi. ‘Yogun kisitlamalara ragmen vaka artiyor ve mutasyon var’ dedi. Laboratuvar incelemelerinde de mikroorganizmanin virüsün hücre içerisine daha kolay geçebildigini gösterdi. Güney Afrika ve Brezilya da ‘Ingiltere'deki mutasyonun aynisi bizde de var; ama benim mutasyonumun ekstra su özelligi var' dedi" ifadelerini kullandi.

'ÜLKEMIZDEKI MUTASYONUN ÖZELLIKLERI AÇIKLANACAK'

"Eger bir an önce mutasyonlu virüsün artisini durduramazsak daha farkli mutasyonlar meydana gelecektir" diyen Prof. Dr. Tezer, söyle konustu:

"O yüzden koruyucu önlemlerin su dönemde özellikle daha siki uygulanmasi gerekiyor ki önümüzü görebilirim. Virüs her çogaldiginda degisik mutasyonlar meydana gelebiliyor. Her ülkenin farkli mutasyonu, genetik haritasi olabilir. Ülkemizin de dogal olarak olmasi bekleniyor. Bu bizim için anormal bir durum degil. Virüsün dogal özelliklerinden dolayi her ülkenin farkli mutasyonlari olabilir. Ama bunun ne önemi var? Ülkemizde de bir bölgede vaka artislari oluyorsa, Türkiye'de tespit edilen o mutasyon bir bölgede daha fazla görülüyorsa, 'laboratuvarda yapilmis çalismalar sonucuna göre Türkiye'de gelismis mutasyonda daha kolay bulasma özelligine sahip’ diyebilecegiz. Ama ülkemizde su an mutasyondan vaka artislarinin olmadigini söyleyebiliriz. Su an tam etkilenmis durumda degiliz; ama etkilenmeyecegimiz anlamina gelmiyor. Veriler subatin ortasindan sonra bunun olabilecegini gösteriyor. Bu yüzden de bu dönemde alinacak önlemler bunun önünü kesmede önemli olacak. Yakin bir sekilde izliyoruz. 'Mutasyonlu virüs var mi?' diye Ankara'dan 81 ile o kitler gönderildi. Bütün illerde alinan örneklerde mutasyonlu virüs var mi diye bakiliyor. Ülkemizde mutasyonlar var; ama bu konuyla ilgili çalismalar devam ediyor. Yakin bir zamanda da bu mutasyonlarin özellikleri ülkemizde yapilan çalismalarin sonucu açiklanacaktir." (DHA)