Akademisyen Dr. Bisera Suljiç Boskailo tarafindan yazilan, Saffet Atalay'in Türkçe'ye çevirdigi, Nusret Sancakli'nin editörlügünü yaptigi, Lutka yayin evinden çikan 'GOTLAR BOSNA'DA' kitabinda Bosnaklar kimlerdir? sorularin bütün c
'Slavlar gelmeden önce sanki bu topraklarin (Bugünkü Bosna Hersek ve Sancak topraklari) Slavlarin (Sirplari, Hirvatlarin) Bosna’ya gelip de yerlesmelerini bekliyormus gibi bos, issiz oldugu ve burada yasamis olan o dönemin süper gücü Roma I?mparatorlugu’nun bile yok edemedigi bir zamanlarin güçlü I?lir halkinin, Slavlarin gelisi ile nasil oldu ise birden “adeta sisler içinde” kaybolmus olduklarini, Sirplar, Karadaglilar ve Hirvatlar bize kabul ettirmeye çalistilar. Biz Bosnaklar, bize yapilan baskilar sonucu böyle ögretiler için istemesek te inanmak zorunda birakilmis iken, sadece içimizden bazi özel kisiler, su sorulari sormaktan kendilerini alamadilar: “Slavlarin bölgeye gelmeye basladiklari, günümüzden 1400 ile 1500 yil öncesinde de burada binlerce yil varligini sürdürmüs olan bir halk (Ilirler, Keltler, Traklar, Romalilar, Hun Türkleri, Gotlarin kalinti ve karisimlari olan Bosna halki) nasil oluyor da tamamen ortadan kalkmis olabilir? Bunun yani sira nasil oluyor da Bosna’nin etrafinda yer alan soguk, sisli, batakliklarla dolu iç karartici ücra ülkelerdeki elverissiz sartlar altinda varliklarini sürdüren Orta Avrupa’daki diger halklar, çaglar boyu medeniyetler kurup, günümüze kadar yasamlarini sürdürmüsler ama, Bosna gibi yeralti ve yerüstü dogasi ile zengin ülkede kimse yasamamis? Yani Avrupa’nin orta yerinde yer alan, iklimi çok uygun, topraklari verimli, çagildayan akarsulari, etrafi zengin orman örtüsü ile örtülü, madenleri bol olan bu güzel ülkenin yerlesik medeni halki nasil oluyor da barbar Slavlarin gelisiyle birden ortadan kalkmis oluyor? Buna karsi iklimi soguk, verimsiz topraklarda yasamis Bosna’nin bitisigindeki komsu ülke insanlari ise günümüze kadar ayni kitanin topraklarinda kimliklerini koruyarak yerlesik yasamis olsunlar?
M.Ö. 723 yilinda kurulan ve M.Ö. 27 yilinda imparatorluga dönüsmüs, sahip oldugu gücüyle neredeyse o zamanki dünyaya hükmetmeyi basarmis olan Roma I?mparatorlugu, o zamanin Bosna’sini, diger adiyla I?lirya topraklarini tamamiyla ele geçiremeyip sadece belli bir bölümünü tasra vilayeti olarak elinde tutarken, yüzlerce yil sonra M.S. 7. yüzyilda bir anda ortaya çikan Slav kabilelerinin buralari istila ederek, yerli halk sanki çok güçsüz imis gibi hemen ve tamamen ortadan kaldirmis olmasi mümkün olabilir mi?
Bu kitap bunun mümkün olmadigini ve Avar Yürk Kanligi'nin baraberinde insan gücü olarak getirdigi Slavlar'dan önce Bosna'da çok gelismis bir sosyal yapinin, kalabalik Ilir kökenli bir nüfusun yasadigini ve bu nüfusun Bosna'dan gelip geçen halklarla karisip kendini daha sonra Bosnyani halki olarak birlestirdigini belgeleri ile ortaya koyuyor. Bosnyaninlerin de 15. yüzyildan sonra Müslüman ve Osmanli Imparatorlugu halki halki olduktan sonra da Bosnaklar olarak adlandirildiklarini anlatiyor.
Bosnaklarin kökenlerinde o topraklarda binlerce yildir yasayan yerli halk ile o topraklardan gelmis ama, bir bölümü kalmis halklarin olusturdugu tartismasiz bir gerçektir.
Genetik veriler Slav kökenli Bosnaklarin sadece %15 civarinda oldugu diger %85'lik çogunlugu Yerel Bosnalilar, Ilirler, Gotlar, Keltler ve Türkler ile az sayida Traklarin olusturdugunu bilimsel olarak gösteriyor.' dedi