Koronavirüs pandemisinin dünyadaki birinci yili geride kalirken, virüsün yeni mutantlari endise yaratiyor. Ingiltere, Güney Afrika ve Brezilya’da ortaya çikan yeni varyantlar, hem bulasicilik hizi hem de hastaligin seyri açisindan virüsün ilk halinden farklilik gösteriyor.
'BREZILYA VARYANTI BIR HASTADA TESPIT EDILDI'
Istanbul Üniversitesi Istanbul Tip Fakültesi Dekani Prof. Dr. Tufan Tükek kendi hastanelerinde, Türkiye’de ilk kez bir kiside Brezilya varyantinin tespit edildigini vurgulayarak, söyle konustu:
“Geçen sene Subat ayinda Çin’den gelen bir turist kafilesinde 6 yasinda atesli bir çocuk vaka ile alarma geçmistik. Istanbul Tip Fakültesi Çocuk Acil’e gelmislerdi, tabii büyük bir panik olustu, acaba Kovid çikar mi, çikarsa bunun filyasyon nasil olur, çok kisiye bulastirmis midir vs diye. Ama çok sükür Kovit çikmamisti, Influenza B teshisi almisti o hasta. Tedavisini yapip taburcu etmistik. Simdi de bir hafta kadar önce Brezilya mutasyonu süphesiyle test yaptigimiz bir hastayi tedavi ediyoruz. Koronavirüs tanisi sirasinda süpheleri vardi, çünkü hastanin Brezilya temasli olma durumu söz konusuydu. Nitekim genetik testlerini yaptigimizda Brezilya varyanti tasidigini tespit ettik. Ankara’dan da onaylandi test sonucu. Klinik olarak çok farkli degil tabii ki. Hasta yaklasik 10. gününde, çok sükür desatüre olmadi, oksijen düzeyleri iyi gitti. Atesi düzeldi, klasik tedaviye yanit verdi. Tabii genç de bir hasta, 35-40’li yaslarda. Bu hasta özelinde bakacak olursak çok farkli bir seyirle karsilasmadik. Ama su an için Türkiye'de tek gözüken vaka oldugu için anlamli tabii.”
Yeni varyantlarin farkli bir virüsmüs gibi algilanmamasi gerektigini belirten Prof. Dr. Tükek, su ifadeleri kullandi:
“Tamamen klasik bildigimiz Kovid-19’un olusturdugu klinik bulgu ve semptomlar görülüyor. Sadece yeni filyasyon uygulamasi olarak 10 gün dolduktan sonra negatifligine bakildiktan sonra izolasyon sonlanacak ve ayrica hastalarin diger pozitif vakalarla temas etmeden tek kisilik odada takibi gerekiyor. Çünkü rekombinasyondan bahsediliyor virüslerle ilgili, iki farkli mutant virüs tek kiside enfeksiyon yaparsa, virüsler kendi içlerindeki genetik materyalleri degistirip farkli bir virüse dönüsebilir. Böyle durumlardan tabii ki korkuyoruz. O yüzden mutant virüslerle enfekte olan kisileri ayri tutup izolasyonunu çok siki yapmamiz gerekiyor. Biz hastanemizde zaten tek kisilik odalarda tedavi veriyoruz. Türkiye'de genelinde de bu sekilde uygulanmasi gerekiyor sartlari elveren hastanelerde. Mutantli virüs olup olmadiginin tespiti için belli bir süre gerekiyor. Bu süre içerisinde hastalar birbirinden enfeksiyon kapabilir. Ileride zaten belki baska mutantlarla da karsilasacagiz. Bütün koronavirüs enfeksiyonlarinda bu algoritmayi uygulamak gerekecek. Çünkü su an 3 mutasyon önemli ama belki bu ileride 5 olacak, 6 olacak. Hastalarin çoklu virüsle enfekte olmasi, genom transferi ile hastaligin daha da farklilasma riskini dogurur. Bu da pandemiyle mücadele sürecini çok olumsuz etkiler.”
'EV IÇINDE ÇOK DAHA FAZLA DIKKAT GEREKIYOR'
Prof. Dr. Tufan Tükek, yeni tip mutantlar nedeniyle özellikle hastaligi evde geçiren aile fertlerinin çok dikkatli olmasi gerektiginin altini çizerek su uyarilari yapti: “Aile fertleri enfekte oldugunda, mümkün oldugunca bir arada bulunmamasi gerekiyor artik. Nasil olsa ayni enfeksiyonu tasiyoruz diye ayni ortamda kesinlikle maskesiz bulunmamalari lazim. Mümkünse odalarini ayirmak gerekiyor. En azindan 10 günlük süre içerisinde buna dikkat etmek lazim.”
Saglik Bakanligi’nin yeni tip mutasyonlarin yaygin tespitine yönelik PCR testleri hazirligi yaptigini söyleyen Prof. Dr. Tükek, “Mutant virüs tarama testlerinin yayginlasmasi için bir hazirlik içinde bakanlik. Geçtigimiz hafta çok sayida hastaneye bu kitler dagitildi. Bu kitler artik yaygin bir sekilde kullanilmaya baslanacak. Hemen hemen her merkezde önümüzdeki 1 ay içinde farkli mutasyonlara bakabilecek PCR testleri kullanima girmis olacak” dedi.
Türkiye'de yasanan vaka düsüslerinin ardindan, bugünlerde gözlenen hafif yükselme egiliminin yeni varyantlarla ilgili olup olmadigini söylemek için erken oldugunu vurgulayan Prof. Dr. Tükek, sözlerini söyle noktaladi: “Yükselis Var, gibi gözüküyor ama vaka sayilari 8 binden 10-12 binlere çikarsa, çikan vakalarda özellikle Ingiltere mutasyonu çok daha yüksek oranlarda tespit edilirse, artisin bu mutantlara bagli oldugunu söyleyebiliriz ancak. Ülkemizde henüz Güney Afrika ve Brezilya suslari çok görülmedi. Ingiltere mutanti için söylenen, en basta yüzde 75’lerdeydi hizi, simdi yüzde 35’lerde oldugu belirtiliyor, her ülkede farkli çikiyor oranlar, fazla bir artis söz konusu. Hücreye geçis ve bulasicilik özelligi bakimindan daha hizli bu varyant. Ama ölümcül ya da öldürücülük anlaminda bir degisiklik yok. Sadece, çok hizli bulasmasi, risk grubu olan, hassasiyeti olan kisilerin hastaliga yakalanma riskini artiracagi için, ölüm oranlarinin da artmasindan endise ediliyor. Güney Afrika varyantinin biraz daha agir seyredebilecegi söyleniyor ama henüz Türkiye'de onu yaygin olarak gözlemedik.” Kaynak: DHA