Üsküdar Üniversitesi NPISTANBUL Beyin Hastanesi Diyetisyen Özden Örkcü, sicak havalarda beslenme konusunda degerlendirmede bulundu.
Sivi kayiplarina karsi su tüketilmeli
Yaz aylarinda dogru ve dengeli beslenmenin önemine isaret eden Özden Örkcü, “Sivi kayiplari yaz aylarinda sik karsilasilan bir durumdur. Bu nedenle günde 2-2.5 litre su tüketilmelidir. Su ihtiyaci karsilamak adina çay, kahve ve gazli içeceklerle suyun yerine tercih edilmemelidir.” diye konustu.
“Agir iste çalisan ve spor yapan kisilerin daha fazla su tüketmesi gereklidir” uyarisinda bulunan Özden Örkcü, “Idrar artisi ve sivi kaybina sebep oldugundan alkol ve kafein, günün sicak saatlerinde tüketilmemelidir. Ögle yemeklerinde yagli, tuzlu ve kuru yiyeceklerden kaçinilmalidir.” Dedi
Yaz aylarinda yagli besinlerin ve yagda kizartmalarin tüketiminden kaçinilmasi gerektigini vurgulayan Özden Örkcü, “Yemekleri pisirirken kizartma ve kavurma yerine haslama, izgara, kendi suyunda veya az suda pisirme gibi saglikli pisirme yöntemleri tercih edilmelidir.” uyarisinda bulundu.
Yasamin her döneminde yeterli ve dengeli beslenmenin sagligin korunmasi için esas oldugunu ifade eden Özden Örkcü, “Bu nedenle, dört besin grubunda bulunan çesitli besinler en az 3 ana ve 3 ara ögünde yeterli miktarlarda alinmalidir. Kahvalti, günün en önemli ögünüdür. Yaz aylarinda yapilacak kahvaltida az yagli peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmali; kafein içeren içecekler yerine de süt, meyve suyu ve bitki çaylari tercih edilmelidir.” dedi.
Yaz aylarinda da hareketli olmak gerekliligine isaret eden Özden Örkcü, “Hareketinizi azaltmayin, araba yerine yürüyerek gitmeyi asansör yerine merdivenleri tercih edin, unutmayin ne kadar çok hareket ederseniz metabolizmaniz da o denli aktif çalisir. Ögünlerinizi tüketirken yavas yavas yemeye ve çignemeye dikkat edin çünkü midede tokluk hissi kendini 15-20 dakika sonra gösterecektir.” dedi.
Diyetisyen Özden Örkcü, “Günlük posa ve lifli besinler tüketmeye dikkat edin, mide bosalmasini geciktirdigi ve kansere karsi koruyucu etkisi unutulmamalidir, bu yüzden günde en az 4-5 porsiyon meyve sebze salata gibi posa içerigi yüksek besinleri tercih edin.” diye konustu.
Karpuz serinletir, ayran mineral dengesi saglar
Evde bulunan malzemelerle serinleten içecekler yapilabilecegini belirten Özden Örkcü, “Içeriginin %95’i su olan karpuzun lezzetli olma ve serinletme etkisi vardir. Vücudu temizleme ve böbreklerdeki üre ve ürat tuzlarini temizleme özelligi olan karpuz, kum ve tas sikâyeti olan hastalara da önerilmektedir. Ayni zamanda nikotin ve sigaranin yol açtigi zehirler üzerinde de etkilidir. Mineral dengesini saglayan ayranin yazin tüketilmesi fayda saglayacaktir. Cacik ve yogurt da yazin tercih edilebilecek besinler arasindadir.” dedi.
Ananas bagisiklik sistemini güçlendiriyor
Diyetisyen Özden Örkcü, evde hazirlanabilecek basit tariflerden örnekler verdi:
Ananasli süt tarifi: Faydalari saymakla bitmeyen ananas, yaz içeceklerine hem saglik hem de lezzet katiyor. Ananasin bagisiklik sistemini desteklemek, yüksek miktarda C vitamini içermek ve lif içerigiyle de sindirime yardimci olmak gibi faydalari oldugundan yaz için güzel bir içecek alternatifi hazirlayabilirsiniz.
Malzemeler: 1 halka ananas, 1 su bardagi soguk süt, istege göre biraz Hindistan cevizi veya tarçin
Hazirlanisi: Öncelikle halka ananasi sütle birlikte, blender yardimiyla karistirin. Ardindan buzlu bardaga alin ve içerisine Hindistan cevizi veya tarçin ekleyin. Ananasli sütünüz hazir! Ara ögünleriniz için serinletici bir alteratif olarak tercih edebilirsiniz.
Karpuzlu maden suyu tarifi: Yaklasik 200 grama denk gelen 1 dilim karpuzu blenderdan geçirin, bir bardaga bosaltip üzerine 1 sise sade maden suyu ekleyin ve taze nane yapragi ile süsleyerek tüketin. Karpuz su orani yüksek ve hafif bir meyve olarak bilinse de glisemik indeksi yani kan sekerinizin hizli yükselmesine sebep olabilir. Bu nedenle diyabet hastalarinin kan sekerini dengede tutabilmek için bu meyveyi sürekli tüketmemek kosulu ile 100 grama denk gelecek sekilde ince bir dilim karpuzla hazirlayip, yaninda 1 dilim peynir veya 2-3 tam ceviz ile tüketmeniz dengeyi kurmanizda faydali olacaktir.
Limonlu soguk yesil çay tarifi: Yesil çay, ödem atmaya yardimci olmakla birlikte böbrek hastaliginiz yoksa hem ödem attiran hem de saglikli ve serinletici bir içecek seçenegi olabilir. Limonlu yesil çay için; 1 su bardagi suyu kaynatin, kaynamaya yakin 4-5 dal taze nane yapragi ekleyerek az daha kaynatin ve süzün. 1 adet sallama yesil çayi bu nane aromali suya demleyin ve demlenmis yesil çayi sogumaya birakin. Yarim küçük limonun suyunu sikin ve soguyan naneli yesil çay ile karistirarak 3-4 küp buz ve taze nane yapraklari ile servis edin. Diyabet hastaliginiz ya da kan seker regülasyonu ile ilgili probleminiz yoksa 1 tatli kasigi bal ilave edebilirsiniz. Ayrica tansiyon hastalarinin günde bir fincandan fazla tüketmemesi ya da uzmaninda danisarak tüketmesinde fayda var.
Naneli kefir tarifi: Kefir probiyotik etkisi ile bagirsaklardaki düzensiz çalismalari dengelemeye yardimci , ayrica günlük kalsiyum, protein alimina katki saglayarak uzun süre tok tutuyor. Özellikle kefiri sevmeyen ve tadini bilmeyen kisiler ¾ su bardagi kefiri yarim çay bardagi su ile sulandirin. Içine 1 tatli kasigi kurutulmus nane ekleyip karistirin. Yaz aylarinda hem sizi ferahlatacak hem de artan sivi ve mineral kayiplarini telafi etmenize yardimci olacak saglikli bir içecek elde edeceksiniz. Kefir yerine 1 su bardagi ayran üzerine 1 sise maden suyu istege göre limon ya da buz parçalariyla da serinletici bir içecek hazirlayabilirsiniz.
Yulafli smoothie tarifi : Yaz aylarinda sicak nedeniyle çogu zaman kahvalti yapmakta isteksizlik ya da yemek yemede isteksizlik yasayabilirsiniz. Ögün atladigimizda gün içerisinde kan sekerini ve istahi dengelemek zorlasabilir. Bu nedenle kahvalti yapmak istemeyenler veya bu ögünü atlayanlar yulafli smoothie hazirlayarak hem saglikli ve serinletici hem de tok tutan bir içecekle güne baslayabilirler. 1 küçük muz, 2 yemek kasigi yulaf ezmesi ve 4 yemek kasigi yogurt, 3 tam ceviz ve 1 çay kasigi toz tarçini blender'dan geçirin. Diyabet hastasi iseniz bu karisimda muz yerine daha düsük glisemik indeksli bir meyve tercih ederek bu içecegi gönül rahatligi ile tüketebilirsiniz.