TMMOB Izmir Il Koordinasyon Kurulu, Çernobil faciasinin yildönümünde, bir basin açiklamasi düzenledi.
"Dünya nükleer santrallerden vazgeçme sürecine girerken, ülkemiz Mersin/Akkuyu, Sinop/ Inceburun, Kirklareli/ Igneada’da planlanan nükleer santraller ve Akkuyu ve Sinop’ta devam eden yapim süreçleri ile büyük çevresel ve yasamsal risklere itiliyor.. Santrallerin ÇED Raporlarinin yetersizligine yönelik hukuki süreçler ve itirazlar dikkate alinmadi. Yapim sürecinde yasanan ve kamuoyuna yansiyan eksiklikler riskin boyutunu da büyütmeye devam etmektedir.
Kentimizde; Izmir Gaziemir’de 1940 li yillarda kurulan Aslan Kursun Fabrikasi sahasinda 2007 yilinda tespit edilen ve 2013 yilinda, 8 yil önce, 5 milyon 79 bin 900 TL ile tarihin en büyük çevre cezasinin kesildigi bildirilen, 2020 yilinda cezasi onanan tehlikeli ve nükleer atiklar ile ilgili olarak 2021 yilina geldigimiz 14 yillik zaman diliminde Izmir Halki nükleer atiklarla birlikte yasamaya devam ediyor.
Nükleer atiklarin nasil bertaraf edileceginin cevabi bulunmazken, Gaziemir’de radyoaktif atiklari alandan temizleyemeyen, bertaraf edemeyen, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) güncel adi ile Türkiye Enerji Nükleer ve Maden Arastirma Kurumu, nükleer santral atiklarinin yönetiminden de sorumlu ve ülkemizin farkli bölgelerinde nükleer atik bertaraf alanlari olusturulmasina yönelik çalismalar yürütülüyor.
Çevre Bakanligi tarafindan Geri Dönüsüm tesisi olarak lisans almis, atiklarimizi mevzuatlarimiza uygun olarak bertaraf etmekle yükümlü olan, lisansli ve denetimleri gerçeklestirilen bir firmanin bahçesinde bulunan atiklar hala yerinde, sorumlular yok, çözüm yok, kamuoyunu bilgilendirme yok, Çevre Bakanligi ve Türkiye Enerji Nükleer ve Maden Arastirma Kurumu nerede?..
Nükleer santralleri mutfak tüpünden daha az tehlikeli gören, ülkemizde nükleer santralleri bir an önce gerçeklestirme yarisina giren, ÇED süreçlerini halkin katilimini engelleyen yönetimlerin; Gaziemir’de radyoaktif atiklarla ilgili tutumu; Ülkemizde ve Kentimizde yasamlarimizin nasil hiçe sayildiginin önemli bir göstergesidir. Nükleer atiklarin nasil Izmir'e geldigi ve bu alanda gömüldügü, bu konuda hangi islemlerin yapildigi konularinda ise bu güne kadar hiç bir açiklama kamuoyu ile paylasilmamistir. Bu sorumluluk merkezi ve yerel idarelerin tamamina aittir. Bu örneklerin bir daha yasanmamasi adina, alanin temizlenmesi ve sorumlulari ile ilgili gereginin yapilmasi için tüm kararliligimizla mücadeleye devam edecegiz.
Ülkemizi nükleer santral macerasina kontrolsüz bir sekilde hizlandiran yönetimler; 14 yilda Izmir Kentinin ortasinda bulunan nükleer atiklarin nasil kimin tarafindan geldigini açiklamadigi gibi alanini temizlenmesine yönelik hiç bir çalisma yapamamistir. Izmir deki nükleer atiklari 14 yildir çözemeyen yetkililer nükleer santrallerin geri dönüsü olmayan risklerini nasil yöneteceklerdir ?
Çernobil Nükleer Faciasi, Fukisima felaketi ve sonrasinda yasananlar ve ortaya çikan gerçekler ve Kentimizde Gaziemir nükleer atiklar süreci bir kez daha göstermistir ki Nükleer Santral macerasindan vazgeçilmelidir..
TMMOB Izmir Il Koordinasyon Kurulu, Izmir Barosu, Izmir Tabib Odasi olarak; kamusal ve toplumsal sorumlulugumuz geregi Gaziemir’i birlikte takip ettigimizi bir kez daha yineleyerek cevabini alamadigimiz sorularimizi tekrar tekrar sormaya devam ediyoruz,
• Gaziemir`de depolandigi anlasilan radyoaktif ve zehirli maddelerin bölgeden uzaklastirilmasi konusunda neler yapilmistir? Alan ne zaman temizlenecektir?
• Bölgeden uzaklastirilacak atik miktari nedir nerede bertaraf edilecektir?
• Alanda mevcut kirlilik ve etkilerine yönelik izleme ve ölçümler düzenli olarak gerçeklestirilmekte midir?
• Bölgede saglik taramasi ve izleme çalismasi yapilmis midir?
• Ülkemize girisi yasak olan nükleer atiklarin bölgeye nasil geldigi konusunda çalismalar nelerdir?
• Sürecin sorumlulari hakkinda yürütülen hukuki süreç ve çalismalar nelerdir?
• Firmaya kesilen Çevre Cezasi ile ilgili süreç nedir?
• Ülkeye girisi yasak olan atiklari, bahçesine gömen ve baska bir alanda faaliyetine devam eden firma ile ilgili yürütülen süreçler nelerdir?
• Ilgili Kurumlarin alanda yürütülecek çalismalara iliskin programi, takvimi ve süreci nedir?
Gaziemir’de radyoaktif atiklar ile yasamaya devam ederken, ülkemizin atik çöplügü olma noktasinda, kentimizde yine bir ithal atik ile ilgili mücadele devam ediyor… Aliaga Gemi Söküm Tesislerinde sökülmek üzere satin alinan, 1963-2000 yillari arasinda Fransiz Donanmasinda sonra Brezilya Donanmasinda kullanildiktan sonra hurdaya ayrilan ve bu süreç içerisinde nükleer denemelerde kullanildigi, asbest ve bir çok tehlikeli kimyasal atik içerdigi iddia edilen Uçak gemisi NAe Sao Paulo ile ilgili mücadele de, sürdürülebilir kentlerde saglikli yasam mücadelemizin güçlenerek devam etmesi zorunlulugunu ortaya koyuyor..
TMMOB Izmir Il Koordinasyon Kurulu, Izmir Barosu, Izmir Tabib Odasi olarak, konunun takipçisi oldugumuzu bir kez daha vurguluyor; ilgili kurum ve kuruluslari sorularimizin cevaplanmasi, kamuoyunu bilgilendirme ve bu süreçte görevini ihmal eden ilgili kurum ve kuruluslar ile ilgili gerekli idari ve adli süreçlerin yürütülmesi için gereginin yapilmasi çagrimizi tekrarliyoruz…"