Son yillarda elektrikli otomobiller ve otonom robotlara olan ilginin artmasi, bu cihazlarin ihtiyaç duydugu enerjinin depolanabilmesi için gerekli olan lityumu önemli hale getiriyor. Insanlik yasadigi her dönemde bir metalin varligini ön plana çikariyor. Bakir, bronz, demir, altin, kursun ve çinko gibi metallerin ardindan günümüzde de lityum, stratejik olarak sanayi ve teknolojinin önemli bir hammaddesi olma yolunda ilerliyor. Lityumun en büyük özelligi ise enerji depolama kapasitesi olmasi.
Konuyla ilgili degerlendirmelerde bulunan Istanbul Üniversitesi Jeoloji Mühendisligi Bölümü Ögretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Öztürk, Türkiye’nin lityum yataklari açisindan büyük rezervlere sahip olabilecegini söyledi. Lityum ile bor madeni arasinda benzerligin bulundugunu ifade eden Prof. Dr. Öztürk, dünyanin en büyük bor yataklarinin Türkiye’de olmasinin büyük lityum yataklarinin varligina isaret etmesinin muhtemel oldugunu belirtti.
Öztürk, “Lityum, bulunan yeni metallerden bir tanesi ve en büyük özelligi de enerji depolama kapasitesinin olmasidir. Bu nedenle geçmiste uranyuma ve altina hücum edildigi gibi bugün de lityuma büyük bir anlamda hücum var. Böyle bir endüstriyel hammaddenin dünyadaki büyük yataklarina baktigimiz zaman ve Türkiye’nin jeolojisi ile örtüstürdügümüz zaman Türkiye’nin jeolojisi lityum potansiyeli açisindan dünyanin en büyük cografyasi oldugunu bize söylüyor. Bu kaniya nereden variyoruz. Lityum ile bor madeninin jeokimya olarak çok iyi bir birlikteligi var. Yani bor neredeyse lityum da orada diyebiliriz. Mesela altinla civa da bu sekilde davranir. Element birliktelikleri var. Bu baglamda Türkiye’deki büyük bor yataklarinin çevresindeki havzalarin büyük lityum içermesi olasidir” dedi.
'YAKIN ZAMANDA ÜRETIM HAVZALARINA DÖNÜSECEK'
Türkiye’de bor üretimi sirasinda olusan kil atiklarindan lityum karbonat üretilmeye baslandigini hatirlatan Prof. Dr. Öztürk, Bati Anadolu Bölgesi’nin yakin bir zamanda lityum üretim havzalarina dönüsecegini söyledi. Öztürk, “Türkiye, su ana kadar bor üretimi sirasinda çöpe atilan killerden ilk defa lityum karbonat üretmeyi basardi. Bati Anadolu’da bizim bildigimiz Balikesir, Çanakkale, Bursa ve Eskisehir havzasindaki bor yataklari ve bor havzasinin çevresi ayni zamanda yakinda dünyanin en büyük lityum havzalari olacak. Lityum stratejik bir metal oldugu için enerji depolama kapasitesi olan pil üretiminde kullaniyoruz. Hepimiz biliyoruz ki elektrikli otomobil ile ilgili bir süreç basladi. Elektrikli otomobillerde lityum pilleri kullanilacak” diye konustu.
Türkiye’nin lityum üretimi konusunda çalismalarin yürütüldügünü belirten Öztürk, “Sili lityum karbonat üretip satiyor ama lityum pilleri üretmiyor. Bizim de Sili gibi hammadde üretip satan bir ülke degil lityum pilleri üreten ileri bir endüstri ülkesine dogru dönüsmemiz lazim. Kore, Çin, Japonya ve ABD gibi malzeme mühendisliginde gelismis ülkelerdeki sirketlerle ortaklik kurularak ülkemizdeki lityumu bulacagiz. Hali hazirda bor üretiminden yeni yeni üretiyoruz” ifadelerini kullandi. (IHA)