'Egitim anayasal bir haktir'

"Egitim anayasal bir haktir" diyerek devletin okullari yüz yüze açmasi için gerekli tüm önlemleri almasi, egitim hakkina iliskin tüm yükümlülükleri yerine getirmesi için Izmir Tabip Odasi, Izmir Barosu, Egitim-Sen Izmir Subeleri, Veli-Der basin açiklamasi düzenledi. 

Izmir Barosu Konferans Salonunda düzenlenen açiklamada, Izmir Tabip Odasi Baskani Dr. Lütfi Çamli, “Ülkemizde, okul öncesinden üniversiteye 24 milyon çocuk ve genç yaklasik bir buçuk senedir okullarindan uzaktadirlar ve düzenli bir egitime ulasamamaktadirlar.  Türkiye okullarini, küresel salgin boyunca en uzun süre kapali tutan ülkeler arasinda yer aldi. Salgin mücadelesinde etkili önlemler almak yerine öncelikle okullari kapatarak egitime ara verme  yoluna gidilmistir. AVM’leri, açik tutarken, okullari kapatarak bulas zincirine engel olma düsüncesi bu dönemin trajikomik durumlarindan biri olmustur. Okullarin kapali kaldigi dönemde ‘uzaktan egitim’ uygulamaya konmaya çalisilmissa da, ülkedeki ögrencilerin büyük bir kismi buna erisememistir. Son açiklamalar en az 4 milyon çocuk ve gencin ne uzaktan ne de yüz yüze egitime erisemedigini göstermistir.

Eylül 2021’de okullari tüm kademeleriyle, mümkün olan en fazla gün yüz yüze egitime açilmasi ve egitim dönemi boyunca açik tutulmasi ülkemizin en önemli meselesidir. Bunun için acilen okullarda alinacak önlemlerin ortaya konmasi, buna yönelik fiziki sartlar ve insan gücü yatirimlari ve hazirliklarinin yapilmasi gerekir. Okullarin tam zamanli yüz yüze açilmamasi, ya da sene içinde uzun süreler kapanmasi durumunda milyonlarca çocuk ve gencin kayiplari derinlestirecek, sosyoekonomik gruplar arasindaki uçurumu daha da açacaktir.

Okullarin kapanmasi, salginda en son uygulamaya geçecek önlem olmalidir. Küresel Salgin boyunca okullarin açik oldugu ülkelerde yapilan çalismalar okullarin kapanmasinin COVID-19 yayilimini azaltmadigini, okullarin açilmasinin ise COVID-19 salginini siddetlendirmedigini göstermistir.

Okul öncesi ve ilkokul yas grubu, COVID-19 hastaligi için risk altinda degildir ve toplumda COVID-19’un yayilmasi için ciddi bir risk yaratmamaktadir.

Daha hizli bulasan varyantlarin varliginda dahi okullarin toplumdaki bulasmayi artirdigina dair hiçbir kanit bulunmamaktadir.

SARS-CoV-2 Delta (B.1.617.2) varyanti, sadece çocuklarda degil, tüm yas gruplarinda alfa varyantina göre daha hizli yayilmaktadir.

Yirmi yas altindaki kisilerin korona virüse yakalanma riski yetiskinlerin yaklasik yarisi kadardir.

Korona virüse yakalanan çocuklarda ölüm riski yetiskinlerden çok düsüktür. Toplum geneline bakildiginda, bir çocugun korona virüs nedeniyle hayatini kaybetme ihtimali milyonda iki civarindadir.

COVID-19 geçiren çocuklar hastaligi büyük oranda birlikte yasadiklari yetiskinlerden almaktadir. Enfeksiyonu bulastirma olasiligi yetiskinlere göre, çocuklarda çok daha düsük oldugu saptanmistir.

Okullarda çocuklarla bir araya gelmek ögretmenler ve diger personel için ek risk yaratmamaktadir.

Okullarin açik oldugu ülkelerde covid hastasi olan çocuklarin büyük kisminin virüsü okullarindan degil,  evlerinden ya da  diger kalabalik sosyal ortamlardan aldigi görülmüstür.

Egitime ara verilmesi ögrenme olanaklarini daraltmakta, bilissel gelisimi aksatmaktadir.

Çocuklar ve gençlerin hem beden sagligi hem de ruh sagligi bozulmaktadir. Egitime bir yil ara verilmesinin bedeli her çocugun zeka düzeyinin 1-5 IQ puani azalmasidir. Evde tutulan çocuklarin kaslari ve kemikleri erimekte, vücut yag oranlari artmakta, bu da orta ve uzun vadede kronik hastalik riskini artirmaktadir.

Okullar ve COVID 19 konusundaki gerçekler /bilimsel kanitlar bize okullarin açilmasinin önünde hiçbir engel olmadigini göstermektedir: Dünyanin pek çok ülkesinde okullar açiktir ve Dünya Saglik Örgütü’nün (DSÖ) özellikle Avrupa Bölgesi, UNICEF, Avrupa Hastalik Kontrol Dairesi ECDC, Amerikan Hastalik Kontrol Dairesi CDC ve Uluslararasi Pediatri Birligi IPA sayisiz rapor ve açiklama ile okullarin basit önlemlerle açilabilecegini belirtmektedir.  Bu konuda meslek örgütümüz okullarin Eylül 2021 de açilmasi ve yapilmasi gereken hazirliklar, düzenlemeler konusunda kapsamli bir raporu kamu oyu ile paylasmistir. Bu raporda  asilamadan filyasyon çalismalarina sinif mevcudiyetinin seyretilmesinden, hijyen kosullarina birçok konuda öne çikan hususlar belirtilmistir.

Okullari açmamanin pandeminin yavaslatilmasina ya da sona erdirilmesine bir katkisi olmadigi tüm bilimsel kanitlarla sunulurken yüz yüze egitime geçmemedeki israr anlasilamamaktadir. Gecikmeli de olsa çocuklarimizin sagligini ve gelecegini derinden etkileyen bu konuya Saglik Bakanliginin müdahil olmasi sevindiricidir. Ancak asilma oranlarindan bagimsiz olarak okullar açilmali ve açik kalmali, yüz yüze egitimin devami yönünde gereken tüm çaba gösterilmelidir.  Yetkilileri sorumluluklarini yerine getirmeye, biran önce okullarin açilmasi ve açik tutulmasi için gerekenleri yapmaya davet ediyoruz.” dedi.

Egitim Sen Izmir Subeleri adina konusan Özcan Çetin,  "Israrla sunu söyledik ögrencilerimiz bu süreçte okullarindan geri kalmamasi için mücadelemizi sürdürdük ve sürdürmeye devam edecegiz” dedi.

Veli-Der adina ise, Yusuf Çakir, okullarda yeterli bütçe ve ek bütçe sorununa deginerek "veliler olarak bir an önce saglikli kosullarda egitim hakkimizin saglanmasini istiyoruz. Bakanligin okullarin kapali oldugu dönemlerde donanim alt yapi eksikliklerini gidermeden online egitime geçmesi tam bir fiyaskodur. 6 milyon ögrencimiz cihaz ve internete erisimden yoksun kalmistir. Durum var olan egitimdeki esitsizligi daha da katmerli hale getirdi" diye konustu. 

Izmir Barosu adina ise konusan Yönetim kurulu üyesi Ayse Kaymak ise “ Egitim hakki anayasa ve uluslararasi sözlesmelerle güvenceye alinmis bir haktir. Pandemi sürecinde devletin egitim hakkina yükümlülüklerini yerine getirmemesi, ülkemizde egitimin niteligi ve egitim esitsizligi ile ilgili zaten yasanan sorunlari derinlestirmistir. Oysa herkes için esit ve parasiz olarak saglanmasi devletin yükümlülügündedir” dedi.