Pek çok kisi fazla kilolara sadece estetik bir sorun olarak bakiyor, daha iyi görünmek için kilo vermek istiyor. Oysa fazla kilolar kalp damar hastaliklarindan omurga agrilarina, sürekli yorgunluktan eklem problemlerine birçok saglik sorununa neden oluyor. Kisacasi hem iyi görünmek hem de sagligimizi korumak için ideal kilomuzu korumak büyük önem tasiyor. Ancak son dönemde pandemi nedeniyle evde geçirdigimiz sürenin artmasi, hareketsizlik, strese bagli olarak daha fazla yeme istegi gibi nedenlerle pek çogumuz fazla kilolarla ugrasiyor. DoktorTakvimi.com uzmanlarindan Diyetisyen Çagla Karaman, kilo verme sürecinde yapilan hatalara dikkat çekerek fazla kilolarindan kurtulmak isteyenlere yol gösteriyor.
Kisitli beslenmek vitamin mineral kaybina neden oluyor
Kilo vermek isteyen kisilerin en sik yaptigi hatanin kisitli beslenmek oldugunu söyleyen Dyt. Karaman, bu yöntem ilk dönemde kilo kaybina neden olsa da kisa bir süre sonra kilo vermenin duracaginin altini çiziyor. Içerigi çok kisitli olan bu programi uygulayan kisilerin diyetini tamamen birakmasinin kaçinilmaz oldugunu hatirlatan Dyt. Karaman, “Bu durum ise verilen kilolarin çok daha fazlasini hizli bir sekilde geri almasina neden olacaktir. Kilo verip tekrar almasinin vücuda verdigi zararlarin yani sira uzun süreli kisitli beslenmesinin sonucunda vitamin ve mineral kayiplari da yasanacaktir. Bu kayiplar sonucunda saç dökülmesi, tirnak kirilmasi, halsizlik, unutkanlik gibi belirtiler görülebilir. Bu yöntem her ne kadar popülerlesmis olsa da bireye yarardan çok zarara neden olur” diyor.
Saglikli besinleri fazla tüketmek de zararli
Bireylerin sadece günlük almasi gereken kalori miktarini hesaplayarak kilo vermelerinin her zaman mümkün olmadigini anlatan DoktorTakvimi.com uzmanlarindan Dyt. Çagla Karaman, bunun nedeninin besinlere sadece kalori olarak bakmamiz oldugunu söylüyor. Yüksek glisemik indekse sahip olan besinlerin kan sekerini hizlica yükselterek yaglanmaya sebep olabilecegine dikkat çeken Dyt. Karaman, sözlerini söyle sürdürüyor: “Fakat ayni kaloriye sahip baska bir besin içerisinde bulunan saglikli yaglar, vitaminler ve mineraller ile kilo vermenizin en büyük destekçisi olabilir. Kisacasi 1500 kalori içeren basit seker, hamur isi, çikolata ile hazirlanmis bir beslenme programi ile kilo alan bir birey, yeterli ve dengeli bir sekilde olusturulmus 1500 kalorilik bir beslenme programi ile kilo verebilir. Bu nedenle sadece kalori hesabi degil beslenmenin içerigi de çok önemlidir. Saglikli bir bireyin beslenme programinda mutlaka süt ve süt ürünleri, et, yumurta, kurubaklagiller, sebze ve meyveler ile tahil grubuna yer verilmeli, porsiyon kontrolü saglanmalidir. Bu besinler gereginden fazla tüketilirse vücutta yag olarak depolanmasi kaçinilmazdir. Örnegin vitamin içerigi yüksek oldugu için kontrolsüz bir sekilde tüketilebilecegi düsüncesi yaygindir. Oysa her besin gibi meyvenin de fazla tüketilmesi vücutta yaglanmaya olur.”
Tek tip beslenme hastaliklara davetiye çikariyor
Dyt. Çagla Karaman, tek tip diyetlerin de kilo verme konusunda pek de dogru bir tercih olmadigini belirtiyor. Bu sekilde beslenmenin çok kisitli vitamin ve minerallerin alinmasi ile hastaliga adeta davetiye çikardigini söyleyen Dyt. Karaman, hastaliklardan ve kanserden korunmak için renkli beslenmenin önemine dikkat çekiyor: “Özellikle mevsim geçislerinde hastaliklardan korunmak için renk renk meyve ve sebze tüketimi önerilmektedir. Güçlü antioksidan kapasitesi ile mor renkli meyveler, A vitamini içerigi ile sari- turuncu renkli sebze-meyveler, likopen içerigi ile kirmizi renkli sebzeler tüketilebilir. Elma diyeti, kabak diyeti, ispanak diyeti gibi tek tip besin içeren diyetler sürdürülebilir ve saglikli degildir. Ayrica bu tip diyetleri yapan bireylerde daha sonrasinda o besine karsi tiksinme olusturup, o besini normal hayatlarindan tamamen çikarttiklari da gözlemlenmistir.”
Beslenme programlarinin kisinin enerji ihtiyaci, hastaliklari, tercihleri gibi birçok faktör baz alinarak olusturuldugunu hatirlatan Dyt. Karaman, bu nedenle ayni programin farkli bireylerde kullanilmasinin problem yasatacagini, kisinin bu programi sürdürememesine ve kilo verememesine neden olacagini belirtiyor. Dyt. Karaman, “Ayni program bir bireye kilo verdirirken baska bir bireyin gereginden fazla enerji almasina bagli olarak kilo almasina neden olabilir. Diyet programinin içeriginde kisinin tüketmeyecegi besinler, bireyler arasinda beslenme saati farklari olabilir. Ayrica kisinin hastaliklari veya alerjisi dogrultusunda tüketilen besinler de farklilik gösterecektir. Bu nedenle beslenme programi sürdürülebilir ve uyumluluk açisindan tamamen bireye özgü hazirlanmalidir” diyor.
Kilonuzun nedeni baska bir saglik sorunu olabilir
Kilo vermenin saglikli bir sekilde devam edebilmesi için altta yatan problemlerin çözülmesi gerekiyor. Kabizlik, bazi kan degerlerinin düsük veya yüksek olmasi gibi problemler kilo vermeye etki edebiliyor. DoktorTakvimi.com uzmanlarindan Dyt. Çagla Karaman, kabizlik problemi olan kisilerin beslenme programinda posa, su ve yag içeriginin yeterli oranda verilmesi, probiyotik-prebiyotik içerigi yüksek olan besinlerin tüketilmesi, ayrica yürüyüs ile beslenme programinin desteklenmesi gerektigini hatirlatiyor. Kisinin yetersiz kaldigi durumlarda uygun probiyotik destekleri ile bagirsak florasinin düzenlenebilecegini belirten Dyt. Karaman, söyle devam ediyor: “Ülkemizde özellikle D vitaminin eksikligi görülmektedir. Bu durumda kisi dogru zaman ve sekilde günesten yararlanmali, yetersiz kaldigi durumda ise doktora basvurmalidir. Ayni zamanda kan bulgularindaki dengesizler de doktor ve diyetisyenin multidisipliner çalismasi ile çözüme kavusturulmalidir.”
Sadece spor yaparak kilo verilmez
Kilo vermek isteyen bireylerin çareyi en hizli kilo vereceklerini düsündügü yollarda aradigina dikkat çeken Dyt. Karaman, “Oysa obez bireylere bakildiginda genellikle kilolarin yavas yavas, aylara ve yillara yayilarak alindigi gözlenmektedir. Nasil ki kilolar yavas yavas alindiysa verilirken de ayni hizla ilerlenmesi beklenir. Ancak bu sekilde verilen kilolarin kalici olacaktir. Çok kisa sürede hizlica verilen fazla kilolar ayni hizla geri alinmaya mahkumdur. Ayrica beslenme ve spor birbirinden ayrilmamasi gerekir. Beslenmeye dikkat etmeden sadece spor yapan bireylerde kilo verimi beklentinin altindadir. Çünkü zayiflamanin yüzde 70’i beslenmeye, yüzde 30’u da spora baglidir” diyor.