Kuruyemis sektörüne dair birbirinden çarpici açiklamalarda bulunan Tüm Kuruyemis Sanayicileri ve Is Adamlari Dernegi (TÜKSIAD) Baskani Hüsamettin Karaman, kuruyemis sektörünün çözülmeyi bekleyen sorunlarini su basliklarla ele aldi.
"Alüminyum ve çelikte indirim olursa ek vergi kalkar"
ABD alüminyum ve çelikte ek vergi uygulayinca, Türkiye'de ABD'den gelen ceviz, badem, kaju gibi ürünlere ek vergi getirdi. Bu ürünlerin üzerine yüzde 20 koyduk. Bu da ister istemez kaçakçilik dogurmaya basladi. ABD Tarim Ataseligi 'ne giderek durumu bildirdik. Siz alüminyum ve çelikten kaldirin bizde ürünlerimizden kaldiracagiz dedik. Durum, ABD'ye raporlandi. Dolayisiyla biz bu alüminyum ve demir çelige gelen ek verginin kalkmasini istiyoruz ki bizim isimiz de buradan çözülsün.
"Yer fistiginda tohum sikintisi yasanabilir"
Yer fistiginda Türkiye kendi kendine çok dengeli üretiyor ve satiyordu. Ufak dalgalanmalar olsa da ithalat yoluyla da onu dengeliyorduk. Alici satici sanayici memnun. Entegre olarak çalisiyorduk. Su an çok ciddi bir kirilma yasandi. Geçen sene yer fistigi fiyati çok düsük kaldi. Fiyat düsük kalinca satisi artti. Türkiye'de üretilen ürün de su an bitti. Bitince onu fark eden piyasa hizla fiyati yükseltti. Birden yüzde 50'ye yakin fiyat yükseldi. Dalgalanmasinin önü kesilmezse bu durum daha sonra daha büyük sikinti olur.Su an vergileri düsürerek, 10-20 bin tonluk bir ithalat yapmamiz gerekiyor. Ne yazik ki ekmek için dahi tohum bulamayacagiz yoksa. Dolayisiyla biz bu ekimi saglayalim ki öbür sene 160 bin tonluk bir zarar ile karsi karsiya kalmayalim. Onu aktarmaya çalisiyoruz.
Hurma fiyatlari dolara bagli yükseldi
Özellikle Ramazan ayinda sikça tüketilen hurmayi mecburen ithal etmek zorundayiz. Türkiye hurmayi çok eskiden beri tüketiyor. Su an ülkemize her türlü hurma geliyor. Ihtiyaç karsilaniyor. Iran, Tunus Cezayir, Suudi Arabistan ve Kudüs hurmasi. Filistin ve Israil topraklarinda yetisen hurmalarin tamamini ithal ediyoruz. Bütün çesitler var Türkiye'de. Hem dolar kaynakli hem de sene basinda hurmaya getirilen yüzde 15 ithalat vergisi sebebiyle fiyat artislari söz konusu.
Kuruyemis makinalarimizi ihraç ediyoruz
Makine konusunda Türkiye kendisini çok güzel gelistirdi. Ihracat yapiyoruz. Kuruyemis sektörü bir bakima Türk kültürü. Onunla ugrasiyoruz. Kuruyemis makinelerinin tamamini tüm dünyaya satabiliyoruz. Bu siralamada çok iyiyiz.
Arz fazlasi tehlike doguruyor
Sanayi Bakanligimizin sagladigi destekleri kullanabiliyoruz fakat bu desteklerin artik kesilmesini istiyoruz. Sanayide arz fazlasi dogdu ve tehlikeli bir sonuç getiriyor. Bir sey fazla olursa fiyatlar düser herkes batar bu çok tehlikeli bir durum. Ani dalgalanmalari istemiyoruz. Örnek üzerinden gidecek olursak, Bursa'da 10 bin tonluk çekirdek çikiyor. Bakanlik 100 bin tonluk tesis kapasitesi vermis. Yüzde 10 ile çalisiyor hepsi batiyor. Verilen denetlenmedigi için zarar veriyor.
Çin çekirdegi tüketimi artti
Ay çekirdegi Türkiye'de fistik gibi kendi kendine yeter durumdaydi.Sadece ufak tefek çesit alirdik. Tamami yerli üreticiden alir satardik. Çin çekirdegi ufak ufak Türkiye'ye gelmisti. ABD'den de ithal ediyorduk. Daha sonra Çin'de bu malin aynisini ve daha güzelini bulunca piyasamiz Çin'e kaydi. Çin'in çekirdegi kaliteli olunca yerli ürün üretimi düstü. Türkiye'de iklim degisince beyaz ay çekirdegi ne yazik ki içini dolduramadi.Ay çekirdeginde ithalat 80 bin tonu geçti. Türkiye'de ise 100 bin tonluk çekirdek ürettik. Bu sorunun çözümü için, ülkemizde bir an önce yerli ay çekirdegi tohum çalismalarina baslanmalidir.