Tam adi “Kadinlara Yönelik Siddet ve Aile Içi Siddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Iliskin Avrupa Konseyi Sözlesmesi” olan Istanbul Sözlesmesi, 11 Mayis 2011 tarihinde Istanbul'da imzaya açildi. Bilindigi gibi; Türkiye’nin ilk imzacisi oldugu Istanbul Sözlesmesi, 1 Agustos 2014 yilinda yürürlüge girdi. Bugün sözlesmenin 8. yil dönümünü kutlamamiz gerekirken, yeniden uygulanmasi için hukuki ve siyasi mücadele veriyoruz.
Cumhuriyet tarihine geçecek olan bu hak mücadelesini gelin hep beraber hatirlayalim:
Erdogan 19 Mart’i 20 Mart’a baglayan gece yarisi kararname ile kadinlarin can simidi olan Istanbul Sözlesmesi’ni hukuksuzca feshetti. Milyonlarca kadinin esitlik ve yasam hakkinin güvencesi gasp edildi.
Bu kararin yayimlandigi gün olan 20 Mart 2021’de, Genel Baskanimiz Sayin Kemal Kiliçdaroglu, Merkez Yönetim Kurulu’nu ve Parti Meclisi’ni olaganüstü toplantiya çagirdi. Toplantida bu kararin yok hükmünde oldugu karari alindi. Derhal partimizin kadin yöneticileriyle birlikte Genel Merkez’de basin açiklamasi yaptik. Açiklamamizda "Meclis'te oy birligiyle kabul edilmis olan Istanbul Sözlesmesi, milletin iradesi yok sayilarak feshedilemez. Meclis yok sayilmis, Anayasa'miz ayaklar altina alinmistir” dedik.
Ardindan Cumhuriyet Halk Partisi Kadin Kollari olarak kadin örgütleri ile birlikte yurdun dört bir yaninda alanlara çikip basin açiklamalari yaptik. “Kadinlar 1’den büyüktür” diye haykirdik.
29 Mart’ta Genel Baskanimiz Sayin Kemal Kiliçdaroglu önderliginde MYK ve PM üyelerimiz, Milletvekillerimiz, Kadin Kollari MYK Üyeleri ve 81 ilden gelen Kadin Kollari Il Baskanimizla birlikte Genel Merkez’de bir basin açiklamasi yaptik. Cumhuriyet Halk Partisi olarak, Danistay’a basvuruda bulundugumuzu kamuoyuna açikladik. Istanbul Sözlesmesi’nin fesih kararini durdurma talebiyle açtigimiz bu dava ile Türkiye Cumhuriyeti’nin bir hukuk devleti oldugunun ispatlanmasini istedik. Partimizin yani sira 200’ü askin sivil toplum kurulusu iptal davasi açti.
Türkiye Büyük Millet Meclisi kürsüsünde, haftalik grup toplantilarimizda ve ilgili komisyonlarda Istanbul Sözlesmesi’nden vazgeçmedigimizi defalarca dile getirdik. Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi bünyesinde Istanbul Sözlesmesi’ne sahip çikan çalismalar yürüttük.
Danistay’dan yanit beklerken 30 Nisan 2021’de Resmî Gazete ’de yine bir gece yarisi karari yayimlandi. Sahsim hükümetinin imzasi bulunan kararda, Istanbul Sözlesmesi’nin fesih tarihinin 1 Temmuz oldugu ilan edildi. Bu kararin yargiya talimat niteligi tasidigi çok netti.
Yasanan tüm hukuksuzluklara isyan ettik ve 19 Haziran 2021 tarihinde binlerce kadinla “Istanbul Sözlesmesi’nden Vazgeçmiyoruz” diyerek Istanbul Maltepe Mitingini gerçeklestirdik.
28 Haziran 2021’de, Cumhurbaskanligi savunma yapti ve “devletin yüksek menfaatini ilgilendiren islemlerine karsi yargi yolunun kapali oldugu” bildirildi. Hangi yüksek menfaat, kadinlarin yasam hakkindan daha degerli olabilir? Cumhurbaskani nasil olur da Anayasa’yi yok sayabilir? Yürütme makami, hangi hakla kendisini yasamanin yerine koyabilir?
Cumhurbaskanligi’ndan gelen savunmayi “emir” kabul eden Danistay, 29 Haziran 2021 tarihinde “yürütmeyi durdurma” talebimizi reddetti. Bunun üzerine Danistay’a fesih kararinin iptali için basvurduk ve bu hukuksuzluga bir an önce son vermesi için çagrilar yaptik. Nihayetinde Danistay 10. Dairesi 28 Nisan 2022’de iptal davalarini esastan görüsmeye basladi.
Degerli Basin Mensuplari,
Sizlerin de çok iyi bildigi üzere ilk durusmada 73 barodan 1000’i askin avukat, kadin dernekleri, siyasi partilerin temsilcileri, sivil toplum kuruluslari ve Türkiye’nin dört bir yanindan gelen kadinlarla durusma salonunu hinca hinç doldurduk. Sözlesmeden çekilmenin, Anayasa’daki esitlik ilkesinden vazgeçildigi ve kadinlarin caniyla oynamak anlamina gelecegini dile getirdik. Örgütlü gücümüzle 7, 14 ve 23 Haziran’daki Danistay davalarina katilarak, “Bu yanlistan dönün!” çagrimizi yineledik.
Tüm durusmalarda, Danistay Savcilari, fesih islemin iptaline karar verilmesini istedi.
Gelgelelim Danistay 10. Dairesi, 19 Temmuz 2022’de Istanbul Sözlesmesi'nin feshine iliskin Cumhurbaskanligi kararinin iptal istemini 2'ye karsi 3 oyla reddetti. Danistay, bu karariyla “Padisahim çok yasa!” demis oldu ve hukukun üstünlügünden degil, üstünlerin hukukundan yana tavir aldi. Danistay savcilarinin gerekçeli kararda belirttikleri hukuki argümanlar yok sayildi. AKP döneminde Istanbul Büyüksehir Belediyesi’nin 1. Hukuk Müsaviri iken Danistay’a atanan Lütfiye Akbulut ise bu atamanin hakkini verdi ve fesihten yana oy kullandi.
Saray’in talimatiyla alinan kararda yer alan ifadelerin aksine, “Türk yasalari kadinlari korumak için yeterli” degildir!