Ismet Inönü Kültür Merkezi’nde gerçeklestirilen toplantida Bayer Türk Kimya Ilaç firmasi Çevre Sagligi Bölümü Türkiye Ruhsatlandirma ve Ürün Gelistirme Müdürü Özgür Öztan, yaptigi sunum ile vatandaslari bilgilendirdi. Karsilikli soru cevap seklinde geçen seminerde degerlendirmelerde de bulunan Özgür Öztan, siki bir ilaçlama ile Ayvalik’ta kirmizi böcegin kökünün kurutulabilecegini söyledi.
Ilk bulasmadan sonra 2-3 yil içinde kurur
Topraktan ilaçlama metodunun en kullanilir yöntem oldugunu vurgulayan Öztan, gözle kontrolün de yapilabilecegini hatirlatarak su bilgileri verdi; “Anormal yaprak bükülmeleri, kurumalar ve cücelesme belirtileri. Çignenmis lifler yaprak diplerinden disari atilir ve bazen asagi düser. Palmiye bes yasina gelinceye kadar gövde ve taç kisimlarinda bulunur. Palmiye büyüdükçe zararlinin larvasi palmiyenin büyüme noktasina yakin kisimlarini tercih eder. Palmiye 15 yas ve üzerinde iken larvalar genellikle taçta, tacin hemen asagisindaki gövde kisimlarinda (60-90 santim asagisinda) ve yaprak petiollerinin kaidesinde bulunur. En yüksek hastalik seviyesi 5-10 yillik agaçlarda tespil edilmektedir. 0 -15 yaslarindaki palmiye agaçlarinin zararlinin saldirisina daha fazla maruz kaldigi ve korunmasi gerektigi bilinmektedir. Ilk bulasmadan 2-3 yil sonra agaci tamamen kurutur.”
Kültürel önlemlerle mücadele
Hastalikla, kültürel önlemler alinarak da mücadele edilebilecegini belirten Öztan, özellikle saglikli bir agacin herhangi bir yerinde yapilacak kesim ve yaralamalardan kaçinilmasi gerektigini söyledi. Budamalarin zararlinin aktif olmadigi kis aylarinda yapilmasi, kök sürgünleri ve kesilen dallarin kesinlikle imha edilmesi gerektigine deginen Öztan, alinmasi gerekli önlemler konusunda sunlari söyledi: “Erginlerin tirmanarak yumurta koymasini kolaylastiracagindan, gövdede basamak seklinde çikintilara meydan vermemek için bunlar kesilmelidir. Palmiye agaçlarina uygun sulama ve gübreleme programi ile agaçlarin strese girmesi engellenmeli ve sulama, tercihen damla sulama seklinde yapilmalidir. Agir zarar görmüs palmiye agaçlari, zararlinin degisik dönemlerine (yumurta, larva, pupa ve ergin) ait çok sayida birey ihtiva ettiginden bu sekilde zararli ile bulasik agaçlar özellikle ergin bireylerin etrafa dagilmasina firsat verilmeden yakilarak ya da gömülerek bir an önce ortadan kaldirilmalidir.”
Karantina yöntemleri
Bu zararli ile bulasik ülkelerden ithal edilen palmiye agaçlarinin yurdumuza girisinde dis karantina önlemlerinde önem verilmesi gerektiginin altini çizen Özgür Öztan, bulasik palmiyelerin yurtiçinde tasinmasi, bu zararlinin yayilmasina neden olacagi için iç karantina tedbirlerine titizlikle uyulmasi gerektigini söyledi. Mücadele yöntemleri arasinda topraktan ilaçlama metodu ile kesin sonuca ulasilacagini kaydeden Öztan, “Tepe çatisi çökmüs agaçlarin kurtulma sansi olmadigindan, kesilerek yakilmasi gerekiyor. Özel mülklerde kesim sonrasi agaç atiklarinin çevreye atilmamasi ve çöp konteynerlerinin yanina birakilmamasi gerekiyor. Eger agacin büyüme noktasi zarar görmüs ve tüm yapraklar kendini asagiya dogru birakmissa, agacin bulasma kaynagi olmasinin engellenmesi için bir an önce uygun sekilde imha (yakilarak 1 metre derine gömülmeli) edilmelidir. Zararli ile yogun bulasik ve imhasina karar verilen palmiye agaçlari, imha edilmeden birkaç gün önce, zararlinin degisik dönemlerinin (ergin, larva ve pupa) kesim veya tasima vb. islemler sirasinda etrafa yayilmasini önlemek amaciyla yesil aksam ilaçlamasi yapilir” diye konustu