Mimarlar Odasi Izmir Subesi, Kültürpark ile ilgili hazirladigi görüs dosyasini Kültür Varliklari Koruma Bölge Kurulu’na gönderdi. Dosyada yapilasma ile ilgili emsal alaninin olmasi gerekenden fazla oldugu, alanin “Fuar, Panayir ve Festival Alani” tanimlandigi bu tanimda “Park” adinin geçmedigi, hangarlarin kaldirilarak bu alanin parka dahil edilmesinin degerlendirilmesi istegi, korunacak ve tescilli binalar ile yer alti otoparkinin tamaminin emsal hesaplarina dahil edilip edilemeyeceginin alti çizildi.
Sehrin kalbinde yer alan Kültürpark, tartismalarin odagi olmaya devam ediyor. 2. derece Dogal Sit ve Tarihsel Sit Alani olarak tescillenmis olan Kültürpark için hazirlanan “Koruma Amaçli Imar Plani” önerisi, basta TMMOB olmak çok sayida sivil toplum kurulusunun tepkisine yol açmisti. Mimarlar Odasi Izmir Subesi, Kültürpark Koruma Amaçli Imar Plani ile ilgili Izmir 1 Numarali Kültür Varliklarini Koruma Bölge Kurulu Müdürlügü’ne, ayrintili bir görüs raporu ileterek, degerlendirme sürecinde görüslerinin dikkate alinmasini istedi.
-Bir yapinin büyüklügü, ihtiyaç programina göre ortaya çikar. Ihtiyaç programinin olusturulabilmesi için elbette yapinin kullanim amaci bilinmelidir. Ne yazik ki hangarlar ve Celal Atik Spor Tesisi alanlarindaki kullanimin ne oldugu bilinmemektedir. Bu durumda bu alandaki yapilasma ihtiyacinin belirlenmesi mümkün degildir.
-Yapilarla ilgili kullanim kararinin Koruma Kurulu onayi sonrasina birakildigi bilinmektedir. Ancak, Kurul’un yapilacak bina kompleksi sebebi ile olusacak yogunluklari bilmesi karar süreçlerinde önemli olacaktir. Bu nedenle Koruma Amaçli Imar Plani içinde yapilacak yapilarin niteliklerinin ne olacagi da belirtilmelidir.
-Yapilasma hakkinin kullanimi için mevcut hollerin bulundugu alanda Taban Alani=12 bin metrekare olacak sekilde, Celal Atik Spor Salonu’nun bulundugu alanda da Taban Alani=6 bin metrekare olacak sekilde iki yapi alani belirlendigi görülmüstür. Yapilan hesaplamalar sonucunda verilen emsal degeri ile yaklasik 21 bin 22 metrekare insaat alani, Yeralti Otoparki hariç olmak üzere tescilli ve korunacak yapilarin mevcut insaat alani 19 bin 32 metrekare olmak üzere alanda toplamda 47 bin 367 metrekare insaat alani olusacagi öngörülmüstür. Plan olusturulurken bu alanlar dikkate alinarak karar verilmelidir.
-Izmir Büyüksehir Belediyesi ilave olarak Planli Alanlar Imar Yönetmeligi’nin 5. Maddesi’nde izin verilen yer alti otoparki gibi tamamen emsal disi alan kullaniminin olmayacagini tarafimiza sözlü olarak iletmistir. Ancak, bu durum plan kararlarina dönüsmedigi sürece bir iyi niyet beyanindan öteye gidemeyecektir. Yöneticilerin degismesi durumunda insaat hakkinin Planli Alanlar Imar Yönetmeligi’nde ifade edildigi sekilde uygulanmasinin önünde bir engel bulunmamaktadir.
Izmir 1 Numarali Kültür Varliklarini Koruma Bölge Kurulu Müdürlügümüzden beklentimiz, yapilasma oraninin ve yapilasma gereksiniminin, amaci ve ihtiyaç duydugu büyüklük belirlendikten sonra saptanmasidir. Aksi takdirde istenilen alan büyüklüklerine dogru karar vermek neredeyse imkânsizdir.
- Kültürpark’in bugünkü haline gelmesinde 1990 yilinda açilan Kültürpark yarismasi öncülük etmistir. Sartnamesine göre alan A-B-C bölgelerine ayrilmistir. A bölgesinde E:0,05 olarak saptanmis, bu bölümdeki bazi binalarin korunmasi yarismacilardan istenmis, bazi binalarin korunmalarinin teklifi (emsal içinde kalmak kosulu ile) yarismacilara birakilmistir.
-Yarisma sirasinda dahi 0,05 emsal alanina dahil edilerek önerilen binalar, bugün geldigimiz noktada emsal alaninin disinda tutulmaktadir. Bir nevi imar barisini andiran bu uygulama ile alandaki toplam emsalin 0,05 oldugunu söylemek imkansizdir. Öneri planda tüm binalar dahil edilerek bir emsal çikartilmalidir, bu durumda hesaplanan emsal alaninin 0,09’a yaklastigi görülecektir.
-Günümüzde Kültürpark’taki yapilarin toplam insaat alani, yer alti otoparki hariç iken bile 70 bin metrekarenin üzerindedir.
-Kültürpark’in yapi envanteri arastirmalari, alanda tescillenmesi gereken kültür varligi niteliginde yapi ve mimari ögelerin bulundugunu ortaya koymustur. Idare, söz konusu yapi ve ögelerin bir kismi için tescil sürecini tamamlamis, ancak bir kismini planda ‘Korunacak yapi’ kategorisinde degerlendirmistir. ‘Korunacak yapi’ gösterimi, bir plan karari olarak baglayicilik tasisa da yapi ve ögelerin ülkemiz ve kentimizin kültür envanteri olarak belgelenmesinin ve korunmasinin bilimsel süreçlerle gerçeklesmesini saglamakta yetersiz kalabilecektir.
-Bu sebeple, korunacak yapi niteligindeki yapilar için ivedilikle tescil sürecinin baslatilmasi gerekmektedir. Benzer bir süreç, Kültürpark’in heykel ve havuzlari için de geçerlidir. Dönemlerinin kentsel sanat ve tasarim akimlarini yansitan ve Kültürpark’in kimligi açisindan önemli bir unsur olan korunacak heykel ve havuz gibi mekânsal ögelerin de plana islenmesi ve tescilleri için gerekli islemlerin gerçeklestirilmesi önem tasimaktadir.
Kent Parki islevine vurgu yapilmali
-Izmir Büyüksehir Belediyesi, daha önceki plan notlarinda da yer aldigi gibi alanda ‘Kültür-sanat-spor-eglence-sosyal tesisler, yesil alan, Enternasyonal Fuar sergileme alanlarinin’ yer almasina yönelik plan notu hükümlerini, öneri plana da aktarmistir. Bu notun yaninda ‘Yesil alan kullaniminin yani sira kültür, sanat, spor, dinlence, eglence, sosyal tesis, Enternasyonal Fuar sergileme alani fonksiyonlari yer alacaktir’ seklinde plan notu eklenmistir. Üst ölçekli plan kararlari dogrultusunda, alan, ‘Fuar, Panayir ve Festival Alani’ olarak tanimlanmistir. Bu not ve kararlarda ‘Park’ sözü geçmemektedir. Fuar ise Gaziemir’e tasindigindan, bu alanda üst ölçekli planlarda tariflenecek tanim, ‘Kent Parki’ harici bir söylem olmamalidir. Plan notundan ise ‘Enternasyonal Fuar sergileme alani fonksiyonlari yer alacaktir’ sözü çikartilip Kent Parki islevine vurgu yapilmalidir.
-Bu nedenle geçici olarak yapilmis olan hangarlarin tamamen kaldirilip yerine hiçbir yapi yapilmamasi konusundaki talebimizin gözden geçirilmesinin önemli oldugunu düsünüyoruz. Kültürpark; dogal, kültürel tarihi degerleri ile bir bütündür. Bu bütünün en büyük getirisi kamu yararidir. Kültürpark’in ekonomik degerinin bu anlamda bir önemi yoktur.
-Izmir 1 Numarali Kültür Varliklarini Koruma Bölge Kurulu Müdürlügü'nden beklentimiz, üst ölçekli plan kararlari dogrultusunda alan “Fuar, Panayir ve Festival Alani” olarak yapilmis tanimlamaya “Park” sözcügünün de eklenmesidir. Ayrica yapilasma önerilen alanlara “Park” temasi gözetilerek emsal karari verilmelidir. Ihtiyaç duyulan kapali alanlarin, Celal Atik Spor Salonu gibi degerli yapilarin özgün islevlerine döndürülerek elde edilmesi, Subemiz tarafindan önemsenmektedir
