Hem Liseye Giris Sinavi (LGS) hem de Yüksekögretim Kurumlari Sinavi (YKS) için geri sayim basladi. 5 Haziran’da LGS, 18-19 Haziran’da da YKS sinavi öncesi, milyonlarca ögrenci ve aileleri için heyecan dorukta oldugu gibi, pek çogunda bu heyecana asiri stres ve yogun kaygi da eslik ediyor. Bu stres ögrencilerin hem sinav öncesi hem de sinav aninda performanslarini etkiliyor. Peki, neler yapilmali ya da yapilmamali?
SINAVDA BASARILI OLDUGUNUZU GÖZÜNÜZDE CANLANDIRIN
Zihnimiz hayal ettigimiz olayi gerçekten yasiyormusuz gibi görsellestirmeye tepki verir. Sinav sonucunu istediginiz gibi aldiginizi hayal edin, bu kendinizi daha güvende hissetmenize yardimci olabilir ve performansinizi artirabilir.
OLUMSUZ DÜSÜNCELERDEN UZAKLASIN
Olumsuz bir düsünce zihninizde canlandiginda onun hakkinda bir kaç saniye düsünün. Olumsuz düsünceleri fark ederek bile aslinda çogunun gerçekçi olmadigini görebilirsiniz. Örnegin, "Bu sinavi geçemezsem hayatim biter" gibi bir düsüncenin mantikli bir açiklamasi yoktur. Dolayisiyla gerçekçi olmayan bir korku deneyimlersiniz. Kendinize bu sinavin hayattaki basarinizi veya basarisizliginizi belirlemeyecegini hatirlatin.
GEVSEME TEKNIKLERI UYGULAYIN
Korku, adrenalin salgilayarak bedeni tehlikeyle basa çikmaya hazirlar. Bu sirada kalp atisi ve nefes alip verme hizlanir, titreme, terleme ve bas dönmesi hissi olusur. Bu tür fiziksel tepkiler karsisinda rahatlamak için nefes egzersizi ve kas gevseme tekniklerinin uygulanmasi daha net düsünmeye, sakinlesmeye ve dikkati simdiki zamana kaydirmaya yardimci olur. Dogru bir nefes egzersizi için; öncelikle diyaframdan nefes alin. Nefesi yavasça burnunuzdan alirken karninizi sisirin, nefesinizi tutup hazir oldugunuz zaman yavas ve uzun biçimde agzinizdan nefesinizi verin.
OLUMSUZ DÜSÜNCELERI OLUMLU DÜSÜNCELER ILE DEGISTIRIN
Düsüncelerinizi bastirmak ve engel olmak yerine onlarin yerini degistirin. Mantiksiz düsünceleri mantikli olanlarla degistirin. Örnegin; ”Yarin bu sinavda kesinlikle basarisiz olacagim" düsüncesi yerine; "Bütün yil çalistim, bir çok deneme sinavina girdim, nasil yapilacagini biliyorum ve bu sinavda basarili olmak benim elimde” gibi yeni düsünce kaliplari gerçeklik alginizi geri getirecek ve korkularinizi asmaniza yardimci olacaktir.
KENDINIZI OLUMLAYIN
Insanlar kaygili olduklarinda genellikle “basarili degilim”, “degersizim”, “yetersizim” gibi olumsuz ifadeler kullanirlar. Bu tür ifadeler kayginizin kolayca yogunlasmasina neden olabilir. Kendinize "yeteri kadar çalistim, basarabilirim", “degerliyim", “yeterliyim”, "her sey yoluna girecek" demek için çaba gösterin.
GÜÇLÜ YANLARINIZI HATRLAYIN
Güçlü yanlarinizi hatirlayin. Yeni zorluklarla karsi karsiya kaldigimizda, ne kadar yol kat ettigimize ve ne kadar basari elde ettigimize bakmayi genellikle unuturuz. Iyi hazirlandiginiza göre endiselenmenize gerek yok.
YÜRÜYÜS YAPIN
Egzersiz ve fiziksel aktivitede bulunmanin kaygi üzerinde olumlu etkisi vardir. Açik havada yürüyüs yapmak, bisiklete binmek gibi fiziksel aktiviteler sinav öncesinde ruh halinizi yükseltecek endorfin salgilatacak, beyniniz rahatlama ve kendini yenileme sansina sahip olacaktir.
IYI BIR UYKU ILE ZIHNINIZI DINLENDIRIN
Arastirmalar yeterince uyumanin sinavda daha basarili olacaginizi göstermistir. Sinav öncesi iyi bir gece uykusu çekin. Sinav öncesinde beyninizin gerektigi gibi dinlenmesini saglayin ve güne yeni bir zihinle baslayin.
SEKERLI YIYECEK VE IÇECEKLERDEN UZAK DURUN
Sinav günü kan sekerinizin zirveye ulasmasina ve ardindan düsmesine neden olabilecek, kaygiyi artirabilecek sekerli yiyecekler ve içeceklerden kaçinin. Sabah evde mutlaka kahvalti yapin.
SINAV ESNASINDA OLUMSUZ DÜSÜNCELERE KAPILMAYIN
Sinavda diger adaylarin sizden önce sayfalari çevirdigini duyup “ben yavasim, benden hizli çözüyorlar, daha hizli olmaliyim” düsüncesine kapilmaniz kayginizi artirabilir. Kimin hangi bölüm ve soruyla sinava basladigini bilemezsiniz. Ayrica bazi kitapçik türlerinde tesadüfen arka arkaya birden fazla zor soru denk geldiginde, sinava dair genellemede bulunup bütün sorularin zor olabilecegini düsünebilirsiniz fakat bu sizi yaniltmasin. Sikisirsaniz bir soruyu atlayin, testin geri kalanini yaptiktan sonra sikistiginiz soruya dönebilirsiniz. Test sirasinda sadece üzerinde durdugunuz soruya odaklanin; bu sekilde tüm enerjinizi cevabi bulmaya odaklayabileceksiniz.