Uluslararasi Multipl Skleroz (MS) Federasyonu ve Dünya Saglik Örgütü tarafindan yer yil Mayis ayinin son Çarsamba günü Dünya MS Günü olarak aniliyor. Bu yil 26 Mayis’ta anilacak bu özel günde MS hastaligina dikkat çekmek ve farkindalik olusturulmasi hedefleniyor.
Üsküdar Üniversitesi NPISTANBUL Beyin Hastanesi Nöroloji Uzmani Dr. Celal Salçini, MS hastaliginin belirtileri ve tedavi yöntemleri ile ilgili önemli bilgiler paylasti.
Multipl Skleroz hastaliginin beyindeki ya da omurilikte yer alan sinir hücrelerinin veya nadiren beyindeki sinir hücrelerinin hasar görmesi ile ortaya çikan bir rahatsizlik oldugunu belirten Nöroloji Uzmani Dr. Celal Salçini, “Beyinde her sinir tabakasinin etrafinda olusarak izolasyon görevi gören miyelin isminde bir tabaka bulunuyor. Miyelin, bazi düzenlemeler yapan ve sinirin hizlarini kontrol eden bir tabakadir. MS aslinda miyelin tabakasinin hasar görmesiyle olusuyor. Çogu zaman akut atak dedigimiz ani ataklar seklinde basliyor, kendiliginden veya tedavi ile düzelebiliyor. Bir kisim hastada tek atak olup bir daha görülmezken, baska bir grupta aralikli olarak ataklar olup düzelebiliyor. Nadiren bazi formlarinda ataklar düzelmeyebiliyor ve ilerleyici bir hal alabiliyor.” dedi.
MS hastaliginin çok degisik belirtiler gösterebildigine dikkat çeken Dr. Celal Salçini, “MS hastaligi göz sinirini, yüz sinirini, ayaklara ve kollara giden sinirleri veya beyindeki herhangi bir bölgeyi etkileyebilecek her türlü nörolojik rahatsizliga sebep olabiliyor. Çok siklikla göz siniri tutulumu ile basliyor ve sonuç olarak hastada bulanik görme sorununa neden oluyor. Daha sonra hastalik ilerleyip omurilikteki veya beyindeki herhangi bir bölgeyi tutuyor ve o bölgedeki islevin bozulmasina yol açiyor. Uyusma, güçsüzlük, kulakta çinlama ve yüz felci gibi semptomlara neden olabiliyor.” diye konustu.
MS gençlerde ve kadinlarda daha çok görülüyor
Nöroloji Uzmani Dr. Celal Salçini, MS hastaliginin gençlerde daha çok görüldügünün altini çizdi ve sözlerine söyle devam etti:
“Erkeklere oranla kadinlarda daha çok görülüyor fakat erkeklerde hastalik daha agir seyrediyor. Genetik yatkinligin ve çevresel etkenlerin önemli oldugunu söyleyebiliriz. Nadiren de olsa baska romatolojik hastaliklara eslik edebiliyor. Hastaligin tanisi için ilk olarak detayli bir muayene yapilmasi gerekiyor ve ardindan beyin ve genelde boyundaki omuriligin durumunu görmek üzere MR çekiliyor. Tani sürecinde aslinda MS esnasinda olusan plaklar saptanmaya çalisiliyor. Aktif plaklara, plak sayisina ve yerine bakiliyor. Genelde MS hastalarinda ilaçli MR çekiliyor. Bazen göz siniri ölçümü, veya belden sivi alarak omurilik sivisi incelemek gerekebiliyor.”
Hastaligin iki türlü tedavisi mümkün
MS hastaligi tedavisinin iki türlü olabildigini belirten Dr. Celal Salçini, “Ilki akut atak tedavisi dedigimiz sekilde gerçeklesiyor. Hastanin ilk sikayetinde genellikle atagin daha hizli ve az hasarla iyilesmesi için damardan kortizon veriliyor. Eger MS tanisi netse bir zaman geçtikten sonra hastada birinci ve sonrasinda ikinci basamak tedaviler basliyor. Daha önce haftalik olarak kullanimi ilacina göre degisen kas veya deri içine igne uygulamasi vardi. Son zamanlarda damar içine uygulanabilen ve hatta hap olarak kullanilabilecek ilaç tedavisi de gerçeklestirilebiliyor.” dedi.
MS hastalari asiri sicaklara dikkat etmeli
Nöroloji Uzmani Dr. Celal Salçini, tedavi süresince MS hastalarinin çok sicak havalarda disariya çikmalarini, asiri süre günes altinda kalmalarini, asiri egzersiz yapmalarini, hamam ve sauna gibi vücut isisini çok artiracak yerlerde bulunmalarini engellediklerini ifade etti.