COVID-19 salginin hayatimiza girmesinin üzerinden bir yili askin bir zaman geçti. Salginla birlikte hayatimiza giren yeni zorunluluklar günlük yasantiyi da büyük ölçüde degistirdi. Saglik, ekonomi ve is yasaminin yani sira en büyük degisiklik egitim alaninda meydana geldi. Aralarinda Türkiye ve KKTC’nin de bulundugu yüzlerce ülkede tüm okullarda örgün egitime ara verildi ve kesintiye ugrayan egitim faaliyetleri çevrimiçi platformlar üzerinden uzaktan yürütüldü. Türkiye ve Kibris’ta online egitim döneminin geride birakilarak yeniden yüz yüze egitime geçilmesi için kritik tarih 15 Subat olarak öne çikiyor. Peki, uzun bir dönem okullarindan uzak kalan ve egitimlerini online olarak sürdüren ögrenciler, okula dönmeye ne kadar hazir?
Yakin Dogu Üniversitesi Atatürk Egitim Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danismanlik Ana Bilim Dali Baskani Doç. Dr. Yagmur Çerkez, ögrencilerin salgin sonrasinda okula uyum saglamalarinda olabilecek olumsuz etkileri en aza indirebilmek için önerilerde bulundu. Son bir yildir zamaninin büyük bir bölümünü evde geçirmeye alisan çocuklarin, yüz yüze egitimle yeniden okullarina dönmelerini kolaylastirmak ve bu geçis sürecini en az hasarla atlatmak için hem ebeveynin hem çocugun duygusal olarak hazirlanmasinin oldukça önemli olduguna dikkat çeken Doç. Dr. Çerkez, çocuklara nasil destek olunabilecegi konusunda bilgiler aktardi.
Evdeki ortamindan ayrilmanin hem ebeveynler hem çocuklar için zorlayici olabilecegini dile getiren Doç. Dr. Yagmur Çerkez, uzaktan egitimden yüz yüze egitime geçis sürecinde çocuklarin ve gençlerin psikolojik saglamliginin korunmasinin önemli olduguna dikkat çekti. “Psikolojik Saglamlik” kavrami, olumsuz kosullar ve zorluklarla karsilastiktan sonra bunlarin üstesinden gelebilme veya kendini toparlayabilme becerisini ifade ediyor. Ögrencilerin bu süreçte psikolojik saglamliklarini korumalari için ebeveyn ve ögretmenlerine önemli görevler düsüyor. Doç. Dr. Yagmur Çerkez, “Yüz yüze egitime geçis sürecinde çocuklarda ve gençlerde psikolojik saglamligi korumayi ve gelistirmeyi saglayabilecek faktörlerin iyi anlasilmasi ve dogru uygulanmasi oldukça önemlidir. Koruyucu faktörlerin, veliler ve ögretmenler tarafindan desteklenmesi önem arz ediyor” diyor.
Yüz yüze egitime geçilmesiyle birlikte egitim kurumlari ve ögretmenlerin online egitimle geçen dönemdeki kayiplari çok hizli telafi edebilmek adina ögrencileri yogun bir programa tabi tutmamalari gerektigine de vurgu yapan Doç. Dr. Yagmur Çerkez, çocuklara dis dünyaya alisabilmek için zaman taninmasi gerektigini söylüyor. “Yüz yüze egitime geçis döneminde ögretmenler, ögrencilerine sosyal destek saglamali ve empati kurarak olumlu rol model olusturmalilar” diyen Doç. Dr. Çerkez, akademik programin yaninda çocuklarin ve gençlerin kendilerini daha iyi hissetmelerini saglayacak, sosyal ve duygusal becerilerini gelistirici okul içi etkinliklerin de mutlaka gündeme alinmasi gerektigini belirtiyor.
Doç. Dr. Çerkez, özellikle 20 yas alti grubun önlemler ve kisitlamalar nedeniyle COVID-19'dan sosyal ve duygusal anlamda en çok etkilenen gruplardan biri oldugunu hatirlatiyor. “Aralarinda farkli yogunluklarda stres, kaygi ve depresyon belirtileri gösterenler var” diyen Doç. Dr. Yagmur Çerkez, egitimcilerin müfredat egitimiyle es zamanli olarak her kademeye özel, sosyal-duygusal becerileri gelistirmeye yönelik çalismalar planlanmasi gerektigine vurgu yapiyor.
Doç. Dr. Çerkez’in vurgu yaptigi önerilerden biri ögrencilerin sosyallesmelerinin saglanmasi. “Sosyal mesafeyi koruyacak sekilde düzenlenecek oyunlar ve deneylerle okul öncesi, ilkokul ve ortaokul çagindaki çocuklarin, COVID-19 hakkinda dogru bilgilenmesi, hastaliga karsi koruyucu önlemleri pekistirmesi, kendini, yakinlarini nasil koruyacagini kavramasi ve bu konudaki sorumluluklarini içsellestirmesi saglanabilir” diyor. Bu sayede çocuklar kendilerini güvende ve iyi hissederek okula uyum sürecini daha kolay atlatabilir.
Doç. Dr. Yagmur Çerkez’in dikkat çektigi diger öneri ise sanat ve sporun bu süreçte etkili bir sekilde kullanilmasi. “Sanatin iyilestirici gücünden faydalanmak çok önemli” diyen Doç. Dr. Çerkez, “Müzikli oyunlar, resim çalismalari, görsel sanat etkinlikleri ve küçük drama çalismalari ile çocuklara, fiziksel temas kurmadan duygularini ifade etme firsati saglanmali” diyor.
Özellikle lise düzeyindeki çocuklarda yazili anlatimin önemine dikkat çeken Doç. Dr. Çerkez, “COVID-19'la birlikte hepimizin üzerine daha çok konustugu toplumsal dayanisma, beraberlik, umut, güven, endise, degisim gibi kavramlar üzerinden, çocuklardan duygu ve düsüncelerini olumlu olumsuz yönleriyle ifade etmeleri saglanabilir” diyor. Doç. Dr. Yagmur Çerkez, bu yolla ögrencilerin, egitim sürecine katilma konusunda motivasyonunlarinin artacagini ve okul rutinine çok daha kolay dönüs yapabileceklerini vurguladi.
Yakin Dogu Üniversitesi Atatürk Egitim Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danismanlik Ana Bilim Dali Baskani Doç. Dr. Yagmur Çerkez, bunlarin yaninda velilerin de olumlu bir aile ortami sunmasi, demokratik ebeveyn tutumlari sergilemesi ve çocuklarini mümkün oldugunca telefon, tablet, bilgisayar oyunlari yerine hareketli olabilecekleri spor ve fiziksel aktiviteye yönlendirmeleri gerektigini söyledi. Doç. Dr. Yagmur Çerkez son olarak her çocugun bu süreçten farkli bir sekilde etkilendigini hatirlatarak egitim kurumlari, ögretmenler ve ailelerin uygulayacaklari çözümlerin her çocuga göre degisebilecegini akillarindan çikarmamasi gerektigini söylüyor.