OKUL ÇAGINDAKI ÇOCUKLARDA 6 SKOLYOZ BELIRTISINE DIKKAT!

Skolyoz, sirttan bakildiginda omurgada yana dogru egrilik anlamina geliyor ve genellikle nedeni bilinmiyor. Gelisme çaginda görülen ve hangi sebeplerden kaynaklandigi bilinmeyen “adolesan idiopatik skolyoz” ise topumda %1 oraninda ortaya çikiyor. Hastaligin, özellikle büyüme çagi ile birlikte ilerleme olasiligi bulunuyor.

Omurga egriliklerinin en sik rastlanan tipi adolesan idiopatik skolyozdur. Adolesan, çocukluk döneminden sonra, ancak hala büyümenin devam ettigi ergenlik dönemi için kullanilan bir ifadedir. Dolayisiyla adolesanlarda iskelet sistemi de tam olarak olgunlasmamistir. Kiz çocuklarinda daha sik görülen ve egrilige daha fazla sebep olan bu rahatsizlik genellikle 10 yasindaki çocuklari etkilemektedir. Idiopatik skolyoz, 10-18 yas arasindaki çocuk ve adolesanlarin % 2-3’ü gibi önemli bir bölümünü ilgilendirmektedir. Idiopatik skolyozun nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte hastaligin, genetik faktörlerden kaynaklandigi düsünülmektedir. Adolesan idiopatik skolyoz (AIS) hastaligini genellikle ilk olarak ebeveynler veya hastalar fark etmektedir. Bu rahatsizliklar bazen bir okul taramasinda bazen de bir doktor ziyaretinde ortaya çikmaktadir. Çogu AIS hastasinda fazla belirti görülmemektedir. Ancak daha genis egrilikler agri veya kaburga anomalileri gibi gözle görülen bozulmalarla kendisini belli etmektedir.

Her hastada farkli belirti görülür

Skolyozun belirtileri egriligin ciddiyetine göre degismektedir. Skolyoz rahatsizligi çogu zaman hastanin giydigi elbiselerin durusunun degisimine bagli olarak da fark edilmektedir. Bol elbise giyen çocuklarda ise vücut sekli belirgin olmadigindan anlasilamayabilir. Bu nedenle ailesinde skolyoz hikayesi olan ebeveynlerin çocuklarinin sirtini sik sik kontrol etmesi önemlidir. Okullarda, skolyoz taramalari ve yillik çocuk doktoru muayenesinde de skolyoz tespit edilebilmektedir.

Hangi durumlarda skolyozdan süphelenilmeli?

1. Çocugunuzun omuzlari arasinda yükseklik farki varsa
2. Saga ve sola yaslaniyor veya ayakta dümdüz durmakta zorluk çekiyorsa
3. Sirtindan bakildiginda kürek kemikleri arasinda esitsizlik fark ediliyorsa
4. Çocugunuz öne dogru egildiginde sirtinin bir tarafi digerinden daha yüksek görülüyorsa
5. Çocugunuzun kalçalari, iç çamasiri veya pantolon çizgisi asimetrik sekilde duruyorsa
6. Çocugunuzun yürüme seklinde bir anormallik oldugunu fark ediyorsaniz skolyoz ile karsi karsiya olabilirsiniz.

Risk faktörleri nelerdir?

Adolesan idiopatik skolyozda (AIS) egriligin ilerlemesinde bazi risk faktörleri vardir. Bunlar hastanin yasi, iskelet olgunlugu, cinsiyeti ve mevcut egriligin derecesidir. Genel olarak kiz çocuklarinda ve genç yasta skolyoz teshisinin konulmasi, egriligin ilerleme olasiligini artirmaktadir. Bunun sebebi ise egriligin büyüme çagiyla beraber artis göstermesidir. 10 yasin altindaki çocuklar için egrilik 5- 19 derece arasinda ise % 45, 20- 29 derece arasinda ise %100 olasilikla ilerlemektedir. 11-12 yasindaki çocuklarda egrilik 5-19 derece arasinda ise % 61 olasilikla, 15 yas ve üstüne ise %16 olasilikla ilerleme olusmaktadir.

Iskelet olgunlugu önemli

Iskelet olgunlugu bir çocugun ne kadar büyüme sürecinde kaldigini göstermektedir. Büyüme kikirdaklari kiz ve erkek çocuklarinda belli yaslarda kapanmaktadir. Risser isareti skolyoz grafisinde pelvisin kireçlenmesine bakilarak yapilan bir derecelendirmedir. 0-5 arasi bir derecelendirmeye göre yapilmaktadir. Risser siniflamasina göre 2 ile 4 derece arasindaki egrilikler % 23 oraninda ilerlerken, 0 ile 1 arasindaki egrilikler ise % 65 oraninda ilerlemektedir.

Erken tani ve dogru tedavi planlamasi için mutlaka tecrübeli uzmanlara danisin!

Adolesan idiopatik skolyozun teshisi ve tedavinde uygulanmasi gereken harita su sekilde siralanabilir:

• Hasta öyküsünün alinmasi: Adolesan idiopatik skolyoz, genetik bir hastalik oldugu için hastanin aile hikayesi tani sirasinda çok önemlidir.
• Fiziksel test: Fiziksel test, bütün bir nörolojik muayeneyi ve skolyometre olarak adlandirilan özel bir ölçüm cihazinin kullanimini içermektedir. Bu cihaz, omurilik ileri dogru egildiginde, omuriligin asimetrisini ölçmek için kullanilmaktadir.
• Röntgen: Ön-arka ve yan planda egimi degerlendirmek için tüm omurganin röntgeni görülmelidir. Elde edilen bu grafilerde en çok egilen omurlar arasindaki açi ölçülerek skolyozun derecesine karar verilmektedir. Cobb açisi ölçümü yapilarak çocuklarin takipleri ve tedavileri planlanmaktadir.
• Tedavi: Adolesan idiopatik skolyozu olan birçok hasta, ciddi bir tedavi gerektirmeyen küçük egrilere sahiptir.10- 20 derece olarak belirlenen küçük egrilere sahip hastalar için gözlem yeterlidir.
• Korse tedavisi: 25 derecenin üzerinde egriligi olan hastalar için korse kullanilarak egriligin ilerlemesini engellenebilmektedir. Korseye ihtiyaç duyan hastalar için hafif agirliktaki TLSO korsesi faydali olabilir. Hastanin egriligine uygun olarak yapilan korse giysilerin altina giyilebilmektedir. Korsenin etkili olabilmesi için günde 23 saat kullanilmasi gerekmektedir.
• Cerrahi: Adolesan idiopatik skolyoz cerrahisi genellikle egriligin 50 derecenin üzerine çiktigi hasta grubunda düsünülmektedir. AIS’de skolyoz karari vermeden önce dikkatli bir degerlendirmenin ardindan hasta ve aile ile ayrintili görüsmenin yapilmasi ve bilgilendirmenin bu dogrultuda yapilmasi gerekmektedir.