SIZOFRENI, genç yasta ortaya çikan, düsünce, duygudurum, algi ve davranistaki bozuklukla kendini gösteren bir hastaliktir. Nedeni henüz kesin olarak bilinmeyen bu hastaliga dikkat çekmek ve bu konudaki farkindaligi arttirmak amaciyla 11 Nisan, tüm dünyada Dünya Sizofreni Günü olarak kabul edilir. Abdi Ibrahim Otsuka da yürüttügü çalismalarla sizofreni basta olmak üzere birçok rahatsizliga dikkat çekmek için yogun mücadele veren kurumlarin basinda geliyor.
AIO Medikal Direktörlügü, 11 Nisan Dünya Sizofreni Günü’nde hastalikla ilgili bilinmesi gerekenlere ve sizofreni hastalarinin maruz kaldigi ötekilestirici dile karsi “Öyle Söyleme!” hareketinin önemine dikkat çekti. Kisinin mesleki, kisilerarasi, akademik, öz bakim gibi ihtiyaçlarinda bozulmalara sebep oldugu için sizofreninin ayni zamanda bir toplum sagligi sorunu oldugunu vurguladi.
Sizofreninin en yaygin belirtisi halisünasyonlardir. Sanrilar, duyuldugu sanilan sesler hastayi uç noktalara tasiyabilir. Öyle ki hasta o seslerin gerçek olduguna inanir, onlara cevap verir, hatta dediklerini yapabilirler. Bu belirtiler, toplumda yer etmis “damgalamalarla” birlesince hasta daha da izole olur. Ana nedeni biyolojik bozukluk oldugu için sizofreni hastaliginin temel tedavisi ilaçlardir. Erken teshis, dogru ilaçlar ve çevrenin destegiyle sizofreni hastalarinin iyilesebilmeleri için sarttir. Ilaç kullanimi düzenli ve uzun süreli olmalidir.
Sizofrenide “stigmatizasyon (damgalama)” önemli bir konudur. Bu, “sizofreni” kelimesinin çagristirdigi ama çogu da yanlis ya da abartili olan inanislardan (örnegin; “sizofreni hastalari saldirgan ve tehlikelidir”) kaynaklanan hastalara yönelik bir etiketlemeyi tanimlar. Bu damgalama ne yazik ki toplumun çogu bireyinde, hatta hasta yakinlarinda, hastalarin kendilerinde ve ruh sagligi çalisanlarinda bile var olabilmektedir. Bu damgalama önce dil kullaniminda ortadan kaldirilmalidir. Bu dogrultuda ilk yapilmasi gereken de hastaliga dair dogru bilgileri edinmektir:
-Hastalik tedavi ediliyorsa saldirganlik riski çok azdir. Toplumdan dislanmalari bu riski arttirir.
- Dünyadaki cinayetlerin tamamina yakini “akillilar” tarafindan islenir. Bir deli tarafindan öldürülme ihtimali 14 milyonda birdir.
- Sanilanin aksine sizofreni tedavi edilebilir bir hastaliktir.
- Sanilanin aksine sizofreni hastalari, çok üretken insanlardir. Üretebilecekleri ortam yaratilmasi bu nedenle çok önemlidir. Nobel ödüllü matematikçi John Nash, sürrealizmin öncüsü ve modern tiyatronun kurucularindan Antonin Artaud, yüksek siçrama gücüyle baleye yeni bir soluk getiren Vaslav Nijinski, siradisi isleriyle resmi yeniden tanimlayan Louis Wain ve daha birçok isim buna essiz örnektir.