Üsküdar Üniversitesi Insan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Sosyoloji Bölümü Dr. Ögretim Üyesi Tugba Aydin Öztürk, endüstriyel ve teknolojik gelismislik seviyesinde dünyanin gelmis oldugu son noktayi açiklamak için kullanilan toplum 5.0 hakkinda bilgi verdi.
Toplum 5.0 ortaya çikti
Toplum 5.0 ya da “süper akilli toplum” terimi endüstriyel ve teknolojik gelismislik seviyesinde dünyanin gelmis oldugu son noktayi açiklamak için kullanildigini belirten Dr. Ögretim Üyesi Tugba Aydin Öztürk, “Dijitallesme, yapay zekâ ve robot bilimi gibi kavramlarin gelecekte insanliga nasil bir katki saglayacagini, hatta insan ve dijital hayat arasinda nasil daha verimli ve uyumlu bir toplum insa edilebilecegini ortaya koyan bir modeldir.” dedi.
Toplum 5.0 ‘insan merkezli toplum’ kurma idealidir
Ilk insanlarin tarih sahnesinde avci ve toplayici olarak rol aldiklarini hatirlatan Dr. Ögretim Üyesi Tugba Aydin Öztürk sözlerine söyle devam etti:
“Ardindan takip eden binlerce yil içinde toplumsal yasama geçis, yerlesik hayat, tarim, ilk kentlerin kurulmasi ve daha yakin bir geçmiste ise sanayi toplumuna evrildik. Küresel ekonomiler, internetin yayginlasmasi ve bilisim teknolojilerinin gelismesi ile birlikte bugün içinde bulundugumuz enformasyon yani bilgi toplumuna geçis yaptik. Elbette, dünyadaki her ülkenin ekonomik, sosyolojik, politik ya da teknolojik olarak ayni gelismislik seviyesinde olabilmesi mümkün degil. Çünkü teknoloji dünyasindaki yenilikler hiz, altyapi, donanim, büyük veri gibi ekonomik gelismislige oldukça bagimli kavramlardir. Öte yandan günümüzde toplumlarin tarihte hiç olmadigi kadar fazla sayida risk, güvenlik ihlali ve esitsizlik ile karsi karsiya oldugunu söyleyebiliriz. Toplum 5.0 ise bireyi, bireyin ve toplumun beklenti ve ihtiyaçlarini gözeten bir felsefe ve ‘insan merkezli bir toplum’ kurma ideali olarak karsimiza çikiyor.”
Ilk olarak Japonlar tarafindan ortaya atildi
Toplum 5. 0 kavraminin ilk olarak 2017’de Japonlar tarafindan ortaya atildigini belirten Dr. Ögretim Üyesi Tugba Aydin Öztürk, “Keidanren yani Japonya Is Federasyonu Raporu olarak isimlendirilen bu rapor, gelecegi yeniden yaratma fikrinden dogdu. Teknolojinin toplumlar tarafindan bir tehlike degil, isbirlikçi bir model olmasi gerektigini savunuyor. Insani merkeze koyan bu yeni toplum anlayisi, bireysel reformlari gelistirmek, sirketlerin dönüstürülmesi ve daha da önemlisi sosyal sorunlar konusunda daha iyi bir gelecek tasarlamakla ilgilidir.” dedi.
Toplum 5.0 sosyal problemleri çözmeye odakli
Endüstri 4.0 ile baslayan bilgi ve teknoloji döneminin Toplum 5.0’da bu gelismeleri toplumun refahi ve uyumu için dönüstürmeyi amaçladigini ifade eden Dr. Ögretim Üyesi Öztürk, “Bilim ve teknolojik alandaki gelismeler sosyal problemlere odaklanacak ve çözüm sunmaya çalisacaktir. Toplum 5.0 kavrami dünyadaki nüfus hareketleri, hizli bir biçimde yaslanan nüfus, küresel afet ve hastaliklar, enerji kullanimi, saglik sistemlerinin iyilestirilmesi, ulasim, ekonomi, siyaset ve jeopolitik avantaj / dezavantajlar ve sosyal hizmetlerin gelecegi konulari ile ilgileniyor.” diye konustu.
Sosyolojinin önemi ortaya çikiyor
Dr. Ögretim Üyesi Tugba Aydin Öztürk, sosyal bilimlerin ve sosyal bilim uzmanlarinin öneminin ortaya çiktigini söyledi ve sözlerini söyle sürdürdü:
“Örnegin nüfusun yaslanmasi demografik bir konudur ancak yaslilarin daha rahat yasam kosullarina sahip olmasi için tasarlanan akilli sehirler ya da özellikle yalniz yasayan yaslilar için ev içinde harekete bagli sensörlerin gelistirilmesi Toplum 5.0 kavramiyla birlikte, sosyal bilimcilerin yeniden ele alacagi konulara dönüsür. Yakin gelecekte Sosyoloji de dahil olmak üzere insan ve toplum bilimleri mutlak bir yükselise geçecektir. Insani, insanin gereksinimlerini, insan, hayvan ya da dogaya ait haklari, ekonomik esitsizlikleri, herkesin esit sartlarda saglik, egitim ve güvenlige ulasabilmesinin mecburiyetini, dünyadaki göç hareketlerini ve daha çok sayida sosyolojik olguyu yeniden masaya yatirmamiz gerekiyor.”
Insan odakli kalkinma modeline geçilmeli
Süper akilli toplum ya da diger adiyla Toplum 5.0’in toplumlarin yasam kalitesinin iyilestirilmesine odaklandigini belirten Dr. Ögretim Üyesi Tugba Aydin Öztürk, “Bildigimiz gibi bugün endüstrilesme ve yogun teknoloji kullanimi avantajlari kadar bazi sorunlari da beraberinde getirdi. Ekolojik dengenin bozulmasi, çevre kirliligi, dogal afetler ve pandemi gibi küresel hastaliklar bu yüzyilda tüm toplumlarin mücadele etmesi gereken ortak sorunlar. Insanlik olarak bu risk faktörlerini en aza indirmek ve insan odakli sürdürülebilir kalkinma modeline geçmek zorundayiz. Çünkü iyi bir gelecek ancak ki gezegenimizi koruyarak ve toplum refahini gözeterek gelecek.” dedi.