Vaka sayilarindaki artis sokaga çikma yasagini gündeme getirecek mi?

5 gün önce günlük 786 olan vaka sayisi yeniden binlere yaklasti. Günlük vaka sayisindaki bu artis yasagi yeniden gündeme tasiyacak kadar önemli mi? Corona virüs vakalari artmaya devam ederse ne olacak? Yeniden sokaga çikma yasagi olabilir mi? Iste yaniti...

Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Serap Simsek Yavuz, Hürriyet'ten Fulya Soybas'a, bahsedilen artisin il bazli olabilecegini söylüyor:

“Takip edebildigim kadariyla salgin Istanbul’da daha kontrollü, diger bazi illerde ise artis var. Bu ortalamaya yansimis olabilir” diyor. Seyahat yasaklarinin kaldirilmis olmasi ve akabindeki kismi göçün böylesi bir artisa neden olup olmadigi sorusuna cevabi net: “Bunlar hipotez. Bunu söyleyebilmek için baska veriler lazim. Ama sunu söyleyebilirim yasanan gevsemenin rakamlar üzerinde etkisi büyük.”

"2. dalga yasanabilir" 

Prof. Dr. Yavuz, Iran örnegini veriyor ve “Yeni normalde, maske-mesafe-hijyen basta, tedbirler uygulanmazsa 2. dalga bizde de kaçinilmaz olur” diyor. Sinir kapilarini açtigimiz Iran’da 24 saatte vaka sayisi 3 bin 574 oldu ki bu salginin ilk gününden bu yana 24 saat içinde tespit edilen en yüksek sayiydi. Yavuz “Biz de o durumdan uzak degiliz. Çok dikkatli olmak lazim. Bu kadar rahat bir ‘normallesme’ dogal degil. Kalabaliga mümkün oldugunca girmemek, girilecek ise maske ile girmek, yakin temastan ve kapali ortamlardan kaçinmak en çok dikkat edilmesi gereken hususlar. Insanlar yeni normali ‘eski normal’ algiliyor. En az 1 yil daha yeni kurallarla hayatimiza devam edecegiz” diyor.

"Salgin duraklama döneminde" 

Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, Cumhurbaskani Erdogan’in bahsettigi artisin, günlük-pozitif çikan vakalardaki artis oldugunu belirterek “Son 15 gündür rakamlar 800 ile 1500 arasinda dalgalaniyor. Kimi günler biraz düsüyor, kimi zamansa yükselis gösteriyor. Bu dalgalanmanin sebebi önceki yasaklamalar. Bayramda uygulanan 4 günlüksokaga çikma yasagi ile 700’lü rakamlara kadar indik. Sonra ‘normallesme’ etkisi ile artis basladi. Günlük vaka sayisinda yasanan bu dalgalanmalar saglikli bir degerlendirme yapmak için yeterli degil. Önemli olan genel trend” diyor.

"Rakamlar ayni degil" 

Özlü söyle devam ediyor:

“Normallesmenin baslamasiyla birlikte ‘duraklama’ dönemine girildi. Bir plato olustu ki bu zaten ‘normallesme’ ile bekleniyordu. Yani, endise edilecek bir durum yok. Ancak haziran ayinda ne olacak onu da görmek lazim! 10 gün içinde ne durumda oldugumuz netlesir. Ayrica, pozitif hasta sayisinin artmasi, bulunan kisilerin hepsinin hasta oldugu anlamina gelmiyor. Salginin basindaki 1000 sayisi ile su anki 1000 sayisi ayni degil. Salgin basladiginda sadece semptomu olan kisilere test yapiliyordu. Dolayisiyla pozitif olan günlük vaka sayilarimizin tamami hasta idi. Bunlarin % 23’ü hastaneye yatirilarak tedavi ediliyordu. Oysa simdi test yapilan kisilerin % 96’si asemptomatik ve pozitif olanlarin sadece % 2.3’ünü hastanede tedavi ediyoruz. Zaten, bakanligimiz süreci siki takipte. Ciddi bir geri dönüs olursa yasaklar yeniden uygulanabilir.”

"Yasak yerine maske zorunlu olsun" 

Istanbul Üniversitesi Istanbul Tip Fakültesi Dekani Prof. Dr. Tufan Tükek:

“2 gün yasak uygulaniyor, o yasaklarin tekabül ettigi 5 gün sonunda rakamlar ‘hop’ düsüyor. Pazartesi olunca insanlar bu kez o iki günün acisini çikarircasina sokakta kalabaliklasiyor, bu kez de rakamlar ‘hop’ yukari çikiyor. Sokaga çikma yasaklarinin bu noktada bir çözüm olmadigi çok net. O nedenle Cumhurbaskani’nin kararinin yerinde oldugunu düsünüyorum. Zaten, kontrollü sosyal hayata geçildi. Öyle büyük bir artis-geri dönüs olursa Saglik Bakanligi gerekli önlemleri alir. Günlük vaka sayisinin 700’lere kadar düsmesinin sebebi bayramda 4 gün sokaga çikmanin yasak olmasindandi. Bu dalgalanmaya biraz da uygulanan kisitlamalar sebep oldu, bizleri yaniltti. Yasaklar olmadan gerçek vaka sayinin ne olacagini bir hafta içinde hep beraber görecegiz. Bana kalirsa en önemli sorun maske. Sokaga çikma yasaklari yerine maske kullanimi zorunlu hale getirilse ve dogru kullanimi denetlense çok daha yerinde olur.”

"Klinik bulgu gösteren hasta azaldi" 

Kendisi de Corona virüs geçiren ve basarili bir tedaviyle yeniden görevine dönen iç hastaliklari uzmani Dr. Ahmet Faruk Yagci, rakamlardaki dalgalanmanin normal oldugunu söylüyor. Yagci “Günlük test sayisi 50 binlerin üzerine çikti. Bunlarin içinde taramalar da var. Mesela askere gidenler, fabrika isçileri, yeniden ofislerine dönenler taranmaya baslandi. Bu kisilerin pozitif çikma oranlari yüksek ama çogu semptomsuz süreci atlatanlar. Yani hastaneye bile yatmadan, 14 gün evde karantinayla negatife dönenler. Klinik bulgu veren hasta sayisi artik ilk zamanlara göre çok az” diyor.

Sürü bagisikligina geçilmeli 

Dr. Yagci söyle devam ediyor:

“4 haftada 2 COVID-19 tanisi koydum, ikisinde de ne ates ne öksürük. 14 gün sonunda ikisi de negatife döndü. Demem su ki hastaligin seyri artik, grip gibi, mevsimsel bir hastalik döngüsüne girmeye basladi. Hazir böyle bir durum varken toplumun virüsle mümkün oldugu kadar çok karsilasmasi ve bagisikligin arttirilmasi gerekli. Sürü bagisikligi denilen sey budur. Yüzde 45-50 oranlarina çikacak ki bulasmasi zorlassin. Yoksa, insanlari daha ne kadar evlerinde tutabilirsiniz? Özellikle gençler ve çocuklar bagisiklik kazanacak ki daha rahat hareket edilebilecek bir ortam olsun.”