Kadin Hastaliklari ve Dogum Uzmani Prof. Dr. Recai Pabuçcu, "Kariyer planlamasi yapan ve çesitli saglik problemlerinden ötürü anne olmayi erteleyen kadinlar, eger rezervleri kritik bir noktada ise, yumurtalarini dondurup ileride bu yumurtalari kullanarak çocuk sahibi olabilmektedir. Türkiye’de önceki yillarda sadece kanser gibi zorunluluk hallerinde Saglik Bakanligi’nin izin verdigi yumurta dondurma islemi, 2014’te yayimlanan yönetmelik ile erken menopoz riski olan veya henüz ailesini tamamlayamamis bireyler için de umut kaynagi haline gelmistir." dedi.
Yumurta dondurma islemi nedir?
Yumurta dondurma islemi, kadinin yumurtaligindan elde edilen yumurtanin (oosit) saklanarak ileride kullanilmasi amaciyla dondurulmasi islemidir. Kadin yumurtaliklarinda rezervi esas olarak olusturan follikül adini verdigimiz ufak kesecikler bulunmaktadir. Bu keseciklerin içerisinde yumurta bulunur. Belirli islemler sonrasinda toplanan yumurtalarin laboratuvar ortaminda donduruldugu bu yöntem, yumurtalarin saklanmasina ve ileride kullanilmasina olanak saglamaktadir. Yumurta dondurulmasi için yumurta alimi islemi, tüp bebekteki ile aynidir. Yumurta hücresi donduruldugunda, kadinin o anki yasinin özelliklerini tasimaktadir. Bu yöntemi tercih eden kadinlar diledikleri yasta anne olma sanslarini korumus oluyorlar. Örengin 35 yasinda dondurulmus yumurtalar eger 5 sene sonra çözülecek ve kullanilacak ise, elde edilecek embriyonun özellikleri 35 yasa göre degerlendirilir ki bu da önemli bir avantaj saglar.
Islemin mutlaka deneyimli tüp bebek merkezlerinde yapilmasi gerekir. Kadinda adetin baslamasiyla birlikte yaklasik 10-15 gün süre ile hormon tedavisi uygulanir. Bu hormon tedavisi neticesinde elde edilen yumurtalar, laboratuvar kosullarinda vitrifikasyon teknigi ile dondurulmaktadir. Vitrifikasyon teknigi, en gelismis dondurma teknigi olup donma ve çözme esnasinda diger tekniklerden daha az hasar yaratmaktadir. Gebelik istenildigi zaman, doktora basvuran hastanin yumurtalari çözdürülür, esinin spermleri ile döllenme islemi yapilir, elde edilen embriyolar da transfer edilir ve gebelik beklenir.
Kimler bu islemi yaptirabilir?
Yumurta dondurma islemi, kanser ve benzeri saglik sorunlari nedeniyle yumurtalik cerrahisi geçirecek ya da kemoterapi, radyoterapi gibi yumurtaliklari etkileyecek tedavilerin planlandigi hastalarda, üreme yeteneginin korunmasi için kullaniliyordu. Ancak revize edilen yönetmelige göre, yumurta toplama islemi, ileri yas ya da çesitli nedenlerle yumurtalik kapasitesi azalmis bekar kadinlarda da uygulanmaya basladi. Bu sayede henüz partneri olmayan ve yumurtalik kapasitesi azalarak ilerde gebelik sansi düsecek olan kadinlarda, düsük rezerv gösterilerek yumurta hücreleri saklanmakta ve dogurganliklari korunabilmektedir.
Kimler yaptiramaz?
Menopoza girmis ya da yumurtalik kapasitesi ileri derecede azalmis olgularda saglikli yumurta elde edilemiyor ve yumurta dondurma islemi mümkün olmuyor.
Centrum Klinik Tüp Bebek Merkezinde dondurulmus yumurta çözülerek yillar sonra basarili gebelik elde edildi…
Daha önce çesitli gerekçeler ile 43 yasinda yumurtalari dondurulmus bir olguda, tam 5 yil sonra yani 47 yasinda bu yumurtalar çözüldü ve esinin spermleri ile döllendi. Elde edilen embriyolar transfer edildi ve gebelik haberi geldi.
Yumurta hücresi ve embriyo dondurulmasi ile de özelikle son yillarda oldukça tatmin edici sonuçlar alinmaktadir. Dondurulmus hücrelerle elde edilen basari, yaklasik olarak taze kullanilan hücrelerle elde edilen basariya yakindir. Günümüzde kullanilan modern tip yöntemleri ile dondurulan embriyolarin yüzde 95’inin saglikli olarak çözülebilmedir. Bu embriyolarda gebelik sansi tabi ki yas ile degismekle birlikte ortalama yüzde 40- 50‘lere kadar ulasabilmektedir. Dondurma isleminden yillar sonra bile saglikli gebelikler elde edilebilmektedir. Dondurulmus hücrelerle elde edilen gebeliklerde bebeklerde herhangi bir olumsuz gözlenmemektedir. Ayrica arastirmalar, dondurma yöntemi ile dogan bebeklerde anomali açisindan risk olmadigini da göstermektedir.
Yumurta dondurma islemi ile ilgili, risk altindaki kadinlar vakit kaybetmeden mutlaka bilgi almalidir.
