Dünya Gazetesi Tarim Yazari Ali Ekber Yildirim moderatörlügünde “Iklim degisikligi ve zeytincilik sektörüne etkileri” baslikli birinci oturum; Ticaret Bakanligi Ihracat Genel Müdür Yardimcisi Musa Demir, Taris Zeytin ve Zeytinyagi Kooperatifleri Birligi Genel Müdürü S. Güngör Sarman, FAO Türkiye Temsilci Yrd. Dr. Aysegül Selisik, Istanbul Bilgi Üniversitesi DTÖ Kürsüsü Baskani Dr. N. Pinar Artiran, Global Compact Türkiye Genel Sekreteri Melda Çele’nin katilimiyla gerçeklesti.
“Iklim degisikligi ve sürdürülebilirlik ekseninde Türkiye ekonomisi” baslikli ikinci oturumda ise Ayvansaray Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Emre Alkin, sürdürülebilir ekonomiyle ilgili öngörülerini paylasti.
Ticaret Bakanligi, Türkiye Ihracatçilar Meclisi ve sektörde faaliyet gösteren paydaslarin katilimlariyla düzenlenen çalistayda 2020 yilinda en çok ambalajli zeytin ve zeytinyagi ihracati yapan ihracatçilara yönelik ödül töreni de düzenlendi.
GÜLLE: SEKTÖRÜMÜZÜN IHRACATI 270 MILYON DOLARA ULASTI
Türkiye Ihracatçilar Meclisi Baskani Ismail Gülle, sektörün geçen seneye göre Kasim ayi itibariyla yüzde 12 lik bir artisla 270 milyon dolara ulastigini belirtti.
Gülle, Ispanya’nin 1 milyon 403 bin ton üretimle birinci, Italya 371 bin ton ile ikinci sirada, Türkiye’nin ise üretimde bu ülkelerin ardindan üçüncülükte yaristigini anlatti.
Gülle diger ülkelerde yasanan zeytin rekolte düsüklügünü firsata çevirilmesi gerektigini söyledi.Ihracatçilarin dökme zeytinyagi yerine ambalajli ve markali ihracata yönelmesini önerdi.
YESIL DÖNÜSÜM EYLEM PLANLARI
TIM tarihinde ilk kez Iklim Degisikligi Komitesini kurduklarindan bahseden Gülle, TIM Kadin Konseyi bünyesinde de “Sürdürülebilirlik ve Iklim” basliklarinda alt çalisma komiteleri olusturduklarini sözlerine ekledi.
Gülle; “Ihracatçilarimiza, TIM ve birlik çalisanlarimiza yönelik Iklim degisikligi, Yesil Mutabakat ve Sürdürülebilirlik alaninda teknik egitimler verdik. Sinirda karbon uygulamalari ve yesil dönüsüm süreçleri ile ilgili ulusal ve uluslararasi birçok proje hazirladik. Bununla beraber, Ihracatçilarimizin sektörel sorularini yanitlamak amaciyla ALO TIM bünyesinde Yesil Hat olusturduk. Sürdürülebilirlik Eylem Plani çerçevesinde “Iklim Sohbetleri” serisine de basladik. Geçtigimiz Haziran ayinda TIM Sürdürülebilirlik Eylem Plani yol haritamizi kamuoyu ile paylastik. Sektörel eylem planlarinin hazirlanmasina yönelik çalismalarimiz devam ediyor.”
TÜRKIYE ZEYTIN AGACI VARLIGINDA DÜNYADA IKINCI
Ege Zeytin ve Zeytinyagi Ihracatçilari Birligi Yönetim Kurulu Baskani Davut Er, “Dünya zeytin agaç varligi bakimindan, Ispanya 330 milyon agaç varligiyla ilk sirada yer almaktadir. Ülkemiz 193 milyon agaç varligiyla 2’inci sirada yer almasina ragmen, sofralik zeytin üretiminde yillara göre 2’inci ve 3’üncü siralarda, zeytinyaginda ise 3’üncü ve 5’inci Siralarda yer almaktadir. Buradan anlasilacagi üzere agaç basina verimlilikte rakip üretici ülkelerin gerisinde kalmaktayiz. Ülke olarak bizim dünya zeytin ve zeytinyagi ticaretinde daha fazla söz sahibi olmamiz ve ihracatta sürekliligi saglamamizin yolu üretim artisindan ve istikrarli üretimden geçmektedir.” dedi.
Zeytin agaçlarinin agirlikli olarak kiraç topraklarda yetisen, kurakliga dayanikli bir bitki oldugundan bahseden Er, ülkedeki zeytinliklerin büyük bir kisminin sulama altyapisindan yoksun oldugunu vurguladi.Hedeflerinin 300 milyon zeytin agaci oldugunu belirten Davut Er Tarim ve Orman Bakanligi'nin fidan ve dikim desteklerinin sürdürülmesi gerektigini ifade etti.
Davut Er çiftçinin girdi maliyetleri için ise; “Manisa-Uslu, Domat ve Çelebi, Aydin-Memecik ve Çelebi, Bursa-Gemlik, Nizip-Kilis, Hatay-Savrani yaglik gibi türlerin desteklenmesi ile hem ihracatimizin iri taneli zeytin ihtiyaci, hem de yaglik zeytin ihtiyacimiz dogru çesitlerle karsilanmis olacaktir. Üreticimizin en büyük sorunu fiyat gibi görülsede, esas sikinti üretimdeki girdi maliyetlerinin yüksekligi ve bunun sonucunda ürün fiyatinin yüksek olusmasidir. Sektör olarak beklentimiz, çiftçinin girdi maliyetlerinin düsürülmesi ve sonuç olarak ürün fiyatlarinin rakip üretici ülkelerle uyumlu hale getirilmesidir. Bu sayede, hem iç piyasada tüketici uygun fiyata saglikli zeytin ve zeytinyagina erisebilecek, hem de ihracatçimiz dünya piyasalarina sunmak üzere sürdürülebilir markalar yaratabilecektir.” dedi.
Ihracatçiya saglanan desteklerin arttirilmasi ve ambalajli prina yagi ihracatina da destek saglanmasi gerektigine deginen Er, sektör olarak öncelikli hedeflerinin zeytin ve zeytinyaginin ihracatinin ambalajli ve sürdürülebilir sekilde devaminin saglanmasi oldugunu söyledi.
Türkiye'nin kisi basi en az zeytinyagi tüketen ülke oldugunu belirten Er, zeytinyaginda %8 olan KDV oraninin %1'e indirilmesinin tüketimin artirilmasi açisindan önemli oldugunu ifade etti.
HEDEF 1 MILYAR DOLAR
2020/21 ihraç sezonunda sofralik zeytin ihracatinin 88,5 bin ton ve 150 milyon dolar, zeytinyagi ihracatinin 45 bin ton ve 135 milyon dolar olarak gerçeklestigini açiklayan Davut Er sözlerini söyle noktaladi: ;“Son iki sezonda en fazla ihracat yaptigimiz ülkeler Sofralik zeytinde; Almanya, Irak, Romanya, ABD ve Bulgaristan olurken, Zeytinyaginda ise ABD, Ispanya Japonya Iran ve Suudi Arabistan seklinde siralaniyor. Önümüzdeki yillarda, üretici ve ihracatçilarimizin daha fazla desteklenmesi ve bekledigimiz üretim artisinin gerçeklesmesiyle birlikte ihracatimizin ilk firsatta 1 milyar dolara ulasmasi hedeflenmektedir. Yönetim Kurulu olarak, zeytin ve zeytinyagimizi kutulu, ambalajli ve yüksek katma degerli ihraç edebilmek için tüm gücümüzle çalismaya devam ediyoruz.”